Slapeloosheid wordt ook wel insomnia genoemd. Je hebt dan onder andere moeite met inslapen, doorslapen en/of veel te vroeg wakker worden. Stelselmatig te weinig slapen doet je meestal geen goed. Het beïnvloedt je dagelijkse doen en laten. De kans is groot dat je 's ochtends duf en geradbraakt uit bed stapt, concentratieproblemen hebt, op de dag in slaap valt, dingen vergeet en een kort lontje hebt. Daarbij komt dat te weinig slapen niet goed is voor je gezondheid. Het verstoort je stofwisseling, hormoonhuishouding en immuunsysteem waardoor je uiteindelijk vatbaarder wordt voor allerlei ziektes en aandoeningen.
Niet kunnen slapen heeft verschillende oorzaken. Naast het verzetten van de klok van zomer- naar wintertijd, kan dit bijvoorbeeld een jetlag zijn. Je biologische klok loopt dan uit de pas. Ook het gebruik van bepaalde medicijnen evenals veel koffie en energiedrankjes drinken of alcoholgebruik kan je nachtrust verstoren en leiden tot slaapproblemen. Ook een traumatische gebeurtenis - inbraak, overlijden van een dierbare of ongeluk - werkt een verstoorde nachtrust in de hand. Andere slaapverstoorders zijn onder andere: snurkende partner, huisdieren, geluidsoverlast, restless legs of 's nachts vaak naar het toilet moeten. Maar de grootste boosdoener van insomnia is stress. Omdat je je de hele nacht suf ligt te piekeren over allerlei problemen. Bijvoorbeeld een ruzie op je werk, financiële tegenslagen, ziek kind of je relatie. Je valt daardoor moeilijk in slaap, bent geregeld wakker met als gevolg dat je in de ochtend doodmoe opstaat.
Heb je problemen met slapen? Dan heb je vast een beker warme melk drinken, een warm bad nemen en je matras vernieuwen al in praktijk gebracht om je nachtrust te verbeteren. Maar als dit niet helpt, wat kun je dan doen tegen slapeloosheid?
Schermen zijn niet meer weg te denken uit ons dagelijkse leven. Toch blijkt het voor je nachtrust veel beter te zijn die tv, smartphone en tablet uit je slaapkamer te bannen. Want, door nog even je mail te checken, te facebooken, instagrammen, een spelletje te spelen of te netflixen blijven je hersenen actief en geprikkeld. Dit zorgt ervoor dat je veel moeilijker in slaap valt.
Een glaasje alcohol als slaapmutjes lijkt misschien ideaal om te doen tegen slapeloosheid. Want, het maakt je suf en helpt je zo inslapen. Echter, dat klopt niet helemaal. Alcohol verstoort je REM-slaap. Die is korter en minder goed. Gevolg? Je wordt vermoeid wakker en hebt meer moeite je te concentreren. Ook cafeïnehoudende drankjes als koffie, thee en cola kunnen slapeloosheid in de hand werken als je er overdag en ’s avonds veel van drinkt. Datzelfde geldt voor bepaalde soorten donkere chocolade met een hoog cacaogehalte. Sommige soorten pure chocolade bevatten wel 30 mg cafeïne.
Met een vast slaapritueel help je je biologische slaapcyclus een handje. In de avond maak je slaaphormoon (melatonine) aan dat je in de slaapmodus brengt. Zet daarom een half uur voor je naar bed gaat alle schermen uit, dim het licht en breng je hoofd tot rust. Lees een ontspannend magazine, luister naar een luisterboek of rustgevende muziek. Ook mediteren of ontspanningsoefeningen zijn effectief. Die helpen je lichaam en geest te ontspannen zodat je makkelijker in- en doorslaapt.
Wil je je slaaptekort tegengaan? Zorg dan voor een goed geventileerde kamer waar het rond de 18 graden is. Je slaapt beter als het koeler is doordat je lichaamstemperatuur ook daalt tijdens de nacht. Om storende geluiden buiten te sluiten kun je bijvoorbeeld oordopjes gebruiken. Kies vervolgens eveneens voor verduisterende gordijnen. Zo dringt er geen licht binnen. Draag eventueel een slaapmasker om te voorkomen dat licht van een wekker of nachtlampje je wekt.
Misschien vind je het gezellig om je bed te delen met je hond of kat, maar het is niet bevorderlijk voor je nachtrust. Door onder andere het bewegen van je huisdier slaap je slecht en bovendien kunnen de haren en huidschilfers van je harige vriendjes ademhalingsproblemen en allergieën veroorzaken wat ook slecht is voor je slaap.
Een andere optie is om een half uur voor je gaat slapen een smoothie te maken van melk en banaan. Beiden bevatten onder andere tryptofaan wat de productie van het slaaphormoon melatonine bevordert.
Wat je ook echt moet doen tegen slapeloosheid is je dagelijkse stress bestrijden. Ben je gespannen? Dan maak je stresshormonen aan die je alert houden. Doe daarom dingen die je helpen ontspannen en een goed gevoel geven. Onder meer yoga helpt evenals ontspanningsoefeningen. Ook regelmatig sporten, een wandeling in de natuur maken en uitstelgedrag vermijden. Tot slot: schrijf je piekergedachten op voor je naar bed gaat en laat het dan los. Het draagt allemaal bij aan lekker slapen zonder problemen.
Helpen deze slaaptips niet tegen je slapeloosheid? Ga niet zelf dokteren met allerlei slaapmiddeltjes. Het is belangrijk dat je de oorzaak van je slaapproblemen aanpakt. Bezoek liever je huisarts en laat je doorverwijzen naar bijvoorbeeld een slaapcoach. Zo’n professional weet wat slapeloosheid is en wat je ertegen kunt doen. Zo iemand is Floris Wouterson, slaap performance coach en docent van onze 4-daagse cursus slaapcoach.
In het MAX-radioprogramma Haandrikman! op NPO radio 5 spreekt Bert met Floris over slapen en licht hij bovenstaande en meer tips verder toe. Hieronder kun je het fragment terugluisteren.
Audiospeler
Docent Floris Wouterson leert je - volgens een duidelijke methode - hoe je mensen ‘evidence based’ met hun slaapproblemen helpt.
Last van slapeloosheid wil zeggen dat je problemen ervaart met slapen. Ongeveer 25% van de volwassenen in Nederland - ofwel 2,9 miljoen mensen - kampen ermee, aldus recente CBS-cijfers. Daarom aandacht voor wat slapeloosheid is en antwoord op de vraag: wat te doen tegen slapeloosheid?
Leer hoe je mensen met stress- en burn-outklachten doeltreffend naar een evenwichtig levenspatroon kunt begeleiden.