Te lang zitten is slecht voor je gezondheid. Dus, ga je dit artikel lezen? Kom uit je stoel en lees de tekst staand, want, de kans is groot dat je meer zit dan goed voor je is. In 2023 brachten Nederlanders dagelijks gemiddeld 9,1 uur zittend door (in 2014 was dat al 6,8 uur per dag volgens het SCP en het stijgt dus door!) en we zijn daarmee Europees koploper. Dit blijkt uit een onderzoek van het RIVM. Oh ja, en dacht je zitgedrag te compenseren door regelmatig te sporten? Dat is niet zo! Waarom te veel zitten ongezond is en hoe je dat ongezonde gedrag doorbreekt.
Leer mensen begeleiden vanuit een integrale visie op de balans tussen lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welbevinden.
Dat te lang en veel zitten niet goed voor je is, is op zich geen nieuws. Diverse onderzoeken en studies bewijzen dat. Bijvoorbeeld uit TNO onderzoek blijkt dat onvoldoende bewegen en langdurig zitten de kans op het ontwikkelen van diabetes type 2, hart- en vaatziekten, obesitas en bepaalde vormen van kanker verhoogt. Deze bevindingen van TNO staan niet op zich.
Hidde van der Ploeg, senior onderzoeker bij de afdeling Sociale Geneeskunde en EMGO Instituut van het VU medisch centrum, verkondigde in een uitzending van Een Vandaag over ‘Het gevaar van zittend leven’ onomwonden: “Zitten is dodelijk”. Waarom? Omdat als je zit je lichaam in een shut-down-mode gaat en zuinig met energie omspringt. Je gebruikt je spieren dus niet en daardoor worden vet en suikers minder uit je bloed opgenomen en dat brengt gezondheidsrisico’s met zich mee.
Een andere grootschalig onderzoek aan de University of Leicester concludeert eveneens: veel en lang zitten is slecht voor je gezondheid. Volgens dit onderzoek verdubbelt langdurig zitten de kans op hart- en vaatziekten en diabetes. Tijdens het onderzoek zijn de resultaten van 18 studies gehouden onder 800.000 mensen vergeleken. Tevens bleek dat wanneer je regelmatig sport je de effecten van lang en veel zitten niet teniet doet. Kortom: met enkele keren per week joggen, je in het zweet werken in de sportschool of wekelijks tennissen of voetballen, compenseert je zitgedrag niet.
We staan op en gaan zitten voor het ontbijt, we stappen in de auto, op kantoor nemen we plaats achter het bureau, aan het einde van de dag in de auto naar huis, zitten om te dineren en ploffen daarna moe op de bank. De maximale zittijd per dag mag eigenlijk niet meer zijn dan vier tot vijf uur.
Nadelige gevolgen van te veel zitten kunnen onder andere zijn:
Okay, zitten is slecht voor je gezondheid. Duidelijk. Maar, wat moet je dan wel doen? Het beste is om elk half uur zeker twee minuten te bewegen. Nou is dat waarschijnlijk makkelijker gezegd dan gedaan. Toch doe je er goed aan je zitmomenten meerdere keren per dag te onderbreken. Door zitten en staan regelmatig af te wisselen en staan weer door te bewegen. Zo haal je je lichaam uit de slaapmodus en boost je je metabolisme. Dat heeft volgens onderzoek de meest positieve effecten. Overigens hoef je je volgens Hans Savelberg, bewegingswetenschapper aan de Universiteit Maastricht, niet in het zweet te werken om de negatieve effecten van veel zitten te compenseren. Savelberg concludeerde op basis van onderzoek dat licht intensief bewegen, zoals slenteren beter voor je gezondheid is dan intensief sporten.
Het devies is dus minder zitten en meer bewegen. Maar, hoe pak je bijvoorbeeld de negatieve effecten van zitten is slecht voor je gezondheid aan als je een zittend beroep hebt? Met de auto of openbaar vervoer naar je werk reist? In de avond ter ontspanning nog een filmpje kijkt? Online surft of games speelt? Enkele alledaagse tips om vanaf vandaag in praktijk te brengen.
Een stappenteller is een handige manier om te achterhalen hoeveel je beweegt. Daag jezelf uit en installeer een handige stappenteller app op je smartphone en houd bij hoeveel stappen je zet. Organiseer eventueel wedstrijdjes met collega’s, familieleden of vrienden wie de meeste stappen maakt op een dag.
Laat de lift en roltrap links liggen. Op je werk, maar ook op het station of wanneer je shopt. Kies waar je ook bent er altijd voor om met de trap naar boven of beneden te gaan.
Ben je op je werk? Loop dan het liefst elk half uur een rondje. Er zijn handige programma’s die je er attent op kunnen maken. Haal verder je eigen koffie, thee et cetera en doe dat ook wat vaker voor je collega’s. Print je werk uit op printers die het verst van je werkplek staan. Stel voor om wandelvergaderingen te houden à la Steve Jobs. Mail je collega’s wat minder vaak. Loop naar ze toe en zeg het face-to-face. En doe je nog niet aan lunchwandelen? Start er vandaag mee.
Ook eenvoudige oefeningen achter je bureau, thuis op de bank en dergelijk kunnen bijdragen aan wat extra beweging. Zeker als je veel tijd zittend doorbrengt. Google voor de mogelijkheden maar eens op ‘workouts achter je bureau’ of ‘workouts voor de tv’.
Maak er een gewoonte van om te bewegen als je een telefoongesprek voert. Dat kan zowel thuis, onderweg als op je werk. Wandel heen en weer, loop een trap op en af.
Trouwens ook werkgevers kunnen hun medewerkers stimuleren minder te zitten. Niet alleen door het onderwerp bespreekbaar te maken, maar ook door te investeren in stabureaus, deskbikes, loopbandbureaus enzovoort. Verder kun je als werkgever onder andere printers en water- en koffiemachines verder van de werkplek plaatsen.
In de opleiding Beweegcoach leren wij hoe je mensen kunt overtuigen van het nut en de noodzaak van bewegen. We proberen mensen weer in beweging te krijgen en te zoeken naar oplossingen en mogelijkheden op dit gebied.
Wil je meer weten over dit vakgebied? Neem dan een kijkje bij de opleiding Beweegcoach voor meer informatie.
Via beweging leer je jouw cliënten hoofd, hart en lijf weer met elkaar in verbinding te brengen.