Zelfbeschikkingstheorie en motivatie
De zelfbeschikkingstheorie, een psychologische theorie over motivatie, maakt onderscheid tussen intrinsieke en extrinsieke motivatie. Die laatste is het makkelijkst uit te leggen: het ontstaat vanuit een externe bron. Denk hier bijvoorbeeld aan een toekomstige beloning of straf als gevolg van een handeling. Bijvoorbeeld, als een kind zijn kamer schoonmaakt omdat zijn moeder hem dan een lolly geeft, is hij extrinsiek gemotiveerd. Bij intrinsieke motivatie komt de motivatie vanuit de persoon zelf. Het gaat hier niet meer om een beloning of strafvermijding, maar om de intrinsieke waarde van de activiteit op het moment zelf, of om een te behalen doel in de toekomst.
Als iemand hard aan het werk is, zeggen we wel dat hij of zij in een ‘flow’ zit; het werk vloeit uit de vingers, alles gaat in rap tempo en de concentratie is haast niet te breken. Om deze staat te bereiken, is intrinsieke motivatie nodig. Dit verschil is wetenschappelijk aangetoond. Onderzoekers verbinden intrinsieke motivatie aan een hoger concentratieniveau, meer creativiteit (door het hogere concentratieniveau, meer bereidheid tot risico’s nemen, speelser gedrag en hogere mate van flexibiliteit), sterke gevoelens van trots en zelfbekwaamheid, en meer plezier in de uitvoering van een taak.
Vaak wordt intrinsieke motivatie dan ook gezien als een betere motivatie dan extrinsieke motivatie. Voor die laatste moet namelijk altijd een beloning of straf in het verschiet liggen, anders verdwijnt de motivatie als sneeuw voor de zon. Een intrinsiek gemotiveerde persoon is onafhankelijk van externe invloeden. Het maakt dus niet uit of er een straf of beloning in de toekomst ligt, de persoon werkt toch wel. Een goed voorbeeld hier is de drang om door te leren. Als een persoon intrinsiek is gemotiveerd om te leren, dan zal hij ook leren als er geen toets aankomt.
Extrinsieke motivatie verdringt intrinsieke motivatie
Het is soms niet makkelijk om intrinsieke motivatie te behouden. Gek genoeg kan een extrinsieke motivatie zelfs in de weg staan. Deze kan namelijk de intrinsieke motivatie verdringen. Iemand die zowel intrinsiek als extrinsiek gemotiveerd is, is niet automatisch dubbel gemotiveerd. Over een langere periode richt de persoon zich alleen maar op de extrinsieke motivatie en verdwijnt de intrinsieke motivatie uit beeld. Echter, als dan de extrinsieke motivatie verdwijnt, komt de intrinsieke motivatie niet altijd terug.
Een goed voorbeeld hiervan is een schrijver. Mensen in dit beroep beginnen vaak uit intrinsieke motivatie: ze vinden het leuk om te schrijven. Naarmate er meer deadlines voorbij gaan en er steeds meer doelen behaald moeten worden, is het schrijven opeens niet zo leuk meer. Ook als de schrijver voor een tijd stopt, kan het nog steeds heel lang duren voordat de originele, intrinsieke motivatie terugkomt. Het laatste woord over dit onderwerp is echter nog niet gezegd: academici discussiëren er nog graag over en doen, natuurlijk, verder onderzoek.
Hoe zwengel je intrinsieke motivatie aan?
Nu is het wel leuk om te weten hoe men denkt over motivatie, maar eigenlijk wil je weten hoe je die intrinsieke motivatie aanzwengelt. Veel mensen denken dat een doel behalen begint met motivatie, maar dat is eigenlijk niet waar. Volgens motivatieschrijver August Turak begint het bij actie. Je moet iets doen, bewegen, in actie komen om motivatie aan te zwengelen. Je kunt niet stilzitten en wachten tot inspiratie je beweegt, want dan gebeurt er nooit wat. Als je een doel voor ogen hebt, begin dan gewoon.
Wil je een afgetraind lichaam? Doe een serie push-ups. Maar begin klein. In de huidige maatschappij kunnen veel van onze wensen direct ingewilligd worden. Wil je iets weten? Zoek even op internet. In het verleden moest je naar de bibliotheek en handmatig boeken doorspitten. Doordat heel veel dingen zo gemakkelijk gaan, denken we ook dat onze doelen makkelijk te behalen zijn. Maar dat is niet zo. Onze uiteindelijke doelen zijn vaak net zo lastig te behalen als vroeger. Maak dus kleinere stappen om je grote doel uiteindelijk te bereiken. Op die manier voelt het niet de hele tijd alsof je faalt om je doel te behalen. Als je eenmaal onderweg bent, kan je makkelijk je motivatie verliezen.
Turak raad daarom aan om anderen te zoeken met soortgelijke doelen. Als jij je wat minder gemotiveerd begint te voelen, kunnen zij je weer aan de gang krijgen, en vice versa. Met deze eerste stappen ben je zo onderweg om de vlammen van je intrinsieke motivatie aan te wakkeren. Stop dus met lezen, ga wat doen!
In de opleiding Mental Coach word jij opgeleid tot een inspirerende motivator. Je bent na het volgen van de opleiding in staat om een brede doelgroep te coachen naar hun persoonlijke topprestatie.
