Jongeren kunnen te kampen hebben met allerlei mentale problemen, zoals depressie, angst, eetstoornissen en verslavingen. Die mentale problemen kunnen tot grote problemen leiden als ze niet op tijd worden herkend en onderkend. Niet voor niets zijn er instellingen voor jeugdpsychiatrie, zorgafdelingen binnen school en jongerencoaches. Het is dan ook belangrijk om problemen op tijd te herkennen en aan te pakken, zodat de schade beperkt wordt en de schooluitval geminimaliseerd. Jongerencoaches kunnen daarin een belangrijke rol spelen.
Mentale problemen bij jongeren kunnen in allerlei gradaties voorkomen. Volgens een rapport van het Nationaal Kompas Volksgezondheid van het Instituut voor Volksgezondheid en Milieu geeft één op de vijf jongeren tussen de 11 en 18 jaar zelf aan psychische problemen te hebben. Ouders van één op de zes jongeren geven aan dat hun kind met mentale problemen kampt. Blijkbaar signaleren ouders de mentale problemen bij hun kinderen niet altijd en zijn jongeren daar ook niet altijd open over. Elf procent van de jongeren met psychische klachten heeft zo danig ernstige problemen dat ondersteuning of professionele hulp noodzakelijk is. Tot slot blijkt uit onderzoeken dat meisjes meer psychische problemen ervaren dan jongens, en dat de problemen bij meisjes ook nog eens toenemen naarmate ze ouder worden.
De mentale problemen die jongeren hebben, kunnen zeer uiteenlopend zijn. Zo zijn er jongeren die last hebben van eetstoornissen (zoals anorexia en boulimia nervosa), angststoornissen, gedragsstoornissen (ADHD), dwangstoornissen, verslavingen en stemmingsstoornissen (depressie). 22% van de jongeren blijkt te voldoen aan de criteria voor één van deze stoornissen. Dat is een zorgwekkend grote groep. Een groep die dan ook zeker aandacht verdient, om zo problemen bij het ouder worden te voorkomen. Jongeren en hun ouders kunnen hiervoor terecht bij een jongerencoach.
Het is niet eenvoudig om de oorzaken van de mentale problemen bij jongeren aan te wijzen. Bij sommigen ligt er een duidelijk trauma aan ten grondslag, zoals ernstige ongelukken, het verliezen van ouders of mishandeling. In veel gevallen is de oorzaak moeilijker aan te wijzen. Volgens sommigen worden veel problemen bij kinderen van werkende ouders veroorzaakt door gebrek aan aandacht, anderen denken dat de problemen vooral ontstaan in gebroken gezinnen. Daarvoor is echter weinig bewijs.
Er zijn enkele risicofactoren en beschermende factoren voor psychische problemen en stoornissen bij jongeren. Het blijkt dat intelligentie van het kind een beschermende factor is, terwijl agressieve kinderen juist meer risico lopen op psychische problemen. Ook kinderen in grote gezinnen die een negatieve interactie met de ouders hebben lopen meer risico. Daarnaast spelen de buurt, vriendengroep en familie een belangrijke rol. Tot slot kan geloof een beschermend factor zijn, terwijl discriminatie het risico op psychische problemen weer vergroot.
Andere oorzaken van mentale problemen kunnen onzekerheid zijn, het missen van een stimulans om door te gaan met bijvoorbeeld school, sociale angst en verkeerde vrienden. Ook verslavingen aan computer en tv worden steeds grotere problemen, die kunnen zorgen voor sociale isolatie en doelloosheid.
Nu de problemen steeds meer uit de hand lijken te lopen en steeds meer jongeren school vroegtijdig verlaten, verkeerde vrienden krijgen of zwaar psychische problemen krijgen, probeert de overheid dergelijke problemen te voorkomen. Jongerencoaches kunnen hierin een belangrijke rol spelen. De jongerencoach kan helpen bij het structureren van het leven, het leggen van sociale contacten en het bevorderen van het zelfvertrouwen. Bovendien krijgen de jongeren hulp bij het maken van toekomstplannen, zodat ze een doel voor ogen hebben.
Meer informatie over gedragsproblemen>>
Meer informatie over het begeleiden van jongeren>>
De Jongerencoach kan veel tijd winnen en onnodig leed voorkomen door deskundig preventief en curatief advies te geven aan alle betrokkenen.