Wat is faalangst?
Faalangst is de angst om aan bepaalde verwachtingen van jezelf of anderen niet te kunnen voldoen en daardoor tekort te schieten. Veel mensen hebben in meer of mindere mate last van faalangst, bijvoorbeeld tijdens een examen, bij het geven van een presentatie of tijdens een sportprestatie. Het is een vervelend gevoel en de meeste mensen willen dan ook graag hun faalangst overwinnen. In sommige gevallen is faalangst echter positief. Het kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat je een moeilijke taak of situatie extra goed voorbereidt. Bij positieve faalangst helpt de spanningstoestand je om beter te functioneren of je beter te concentreren dan je normaal doet. Negatieve faalangst zorgt juist voor het tegenovergestelde. In dat geval is faalangst overwinnen wel aan te raden.
Waarom is faalangst overwinnen belangrijk?
Bij negatieve faalangst gaat ‘irrelevant’ gedrag een hoofdrol spelen. Je bent dan zo angstig dat je gekke gedachten krijgt, gaat piekeren en of dingen gaat uitstellen. Daarbij kun je last krijgen van trillende handen, hartkloppingen, transpireren en slapeloosheid. Van negatieve faalangst kun je behoorlijk blokkeren of zelfs een ‘black-out’ krijgen: dingen vergeten die je normaal wel weet. Door negatieve faalangst ga je onder je kunnen presteren waardoor je bevestigd wordt in je gedachten ‘dat je het niet kunt’. Zo kun je in een flinke vicieuze cirkel terechtkomen. Het kan zijn dat je daardoor erg negatief over jezelf gaat denken of situaties gaat vermijden. Niet heel prettig. Gelukkig kun je negatieve faalangst overwinnen.
Faalangst overwinnen is fouten accepteren
Faalangst overwinnen begint bij te accepteren dat je fouten maakt. Iedereen maakt fouten; mensen die geen fouten maken bestaan niet. Door fouten te maken kom je verder in het leven. Je leert ervan, waardoor je dingen in de toekomst anders kunt doen. Kijk maar naar kinderen. Door hun fouten, hun ongelukjes en door steeds weer dingen uit te proberen, komen ze verder. Niemand zal het dus gek vinden dat ook jij fouten maakt. Wil je je faalangst overwinnen, probeer dan in te zien dat je niet perfect bent. Als je weet dat je fouten gaat maken, ben je erop voorbereid en is het geen verassing meer. Dat geeft een hoop rust en kan je faalangst een stuk kleiner maken.
Haalbare doelen stellen
Wil je je faalangst overwinnen, dan zal je ook je doelen naar beneden moeten schroeven. Mensen met faalangst stellen namelijk vaak enorm hoge eisen aan zichzelf. Ze zijn hun eigen grootste criticus en lijden daar zelf het meest onder. Faalangst overwinnen lukt niet als je die lat maar hoog blijft leggen. Je zult jezelf alleen maar uitputten, wat je faalangst meestal niet ten goede komt. En je gezondheid ook niet. Stel dus haalbare doelen: wat kun je redelijkerwijs van jezelf verlangen op dit moment? Kun je je doel ook in kleinere stappen opdelen? Als je je faalangst wilt overwinnen kun je ook eens nagaan welke eisen je aan een ander zou stellen. Vaak ben je dan een stuk milder. Vraag je af waarom wel voor een ander en niet voor jezelf. Bedenk dat jij ook maar mens bent!
Positief denken
Als je je faalangst wilt overwinnen is het belangrijk dat je positief denkt. Negatieve gedachten tasten je zelfvertrouwen aan, dus daar heb je niets aan. Zeker niet als je je faalangst overwinnen wilt. Heb dus geloof in jezelf. Vertrouw erop dat je iets kunt, net als ieder ander. Wil je je faalangst overwinnen, dan kan het helpen om een successenboekje bij te houden: een boekje waarin je per dag noteert wat je allemaal goed hebt gedaan. Dit bevordert je zelfvertrouwen. Faalangst overwinnen met positief denken vergt veel inzet, maar is ontzettend effectief.
Rust nemen
Faalangst overwinnen kun je ook door je goed voor te bereiden op de situatie waar je tegenop ziet. Als het dan toch mis gaat is het niet aan jou te wijten. Maar sla er vooral niet in door. Wil je je faalangst overwinnen, ga dan op tijd naar bed en zorg dat je voldoende nachtrust krijgt. Een fysiek en mentaal uitgerust persoon raakt namelijk minder snel in paniek dan iemand die uitgeput is. Lukt het je ondanks deze tips toch niet om je faalangst te overwinnen? Zoek dan hulp bij een coach, psycholoog of andere professional. Schaam je daar vooral niet voor; je bent absoluut niet de enige die hulp zoekt bij faalangst. Er zijn altijd mensen die jou willen en kunnen helpen!
Sonnevelt leidt coaches en therapeuten op die mensen begeleiden bij diverse persoonlijke uitdagingen, zoals faalangst. Zo helpt een Jongerencoach jongeren om hun faalangst te overwinnen. Kijk voor meer informatie bij onze opleidingen Toegepaste Psychologie.
