Het jongerenwerk is sinds 2015 overgeheveld naar de gemeenten met als doel laagdrempelige jeugdhulp en begeleiding te bieden. Echter, uit recent onderzoek blijkt dat veel gemeenten er niet in slagen toegankelijke ondersteuning aan jongeren professioneel vorm te geven. Jammer, want een andere studie laat zien dat het wel degelijk perspectief biedt. De huidige stand van zaken, waarom jongerenwerk zo waardevol is en de rol van de jongerencoach.
Stand van zaken jongerenwerk
De uitvoering van het jeugdbeleid - waar het jongerenwerk onderdeel van is - ligt sinds 2015 bij de gemeenten en niet bij het Rijk. En wat blijkt nu? De decentralisatie mist zijn doel. Zo is niet alleen het aantal jongerenwerkers de afgelopen 10 jaar gestagneerd, meer jongeren hebben hulp nodig, de wachttijden zijn toegenomen en ook rijzen de kosten de pan uit. Onder andere omdat er met een zorgbril wordt gekeken. Het gevolg is dat nogal wat jongeren naar de tweedelijnshulp worden doorverwezen.
Wat houdt het jongerenwerk precies in?
Jongerenwerk behelst veel meer dan jongerenactiviteiten organiseren of probleemjongeren aanspreken en bewegen tot ander gedrag. Wat het wel doet? Jongerenwerk stimuleert op allerlei manieren de persoonlijke en sociale ontwikkeling van jongeren tussen pakweg de 10 en 23 jaar. Het ondersteunt, begeleidt, coacht en adviseert jongeren, zodat zij opgroeien tot zelfstandige, betrokken en verantwoordelijke volwassenen. Volwassenen die in hun kracht staan en lekker in hun vel zitten.
Immers, in de adolescentiefase gaan jongeren onder andere op zoek naar hun eigen identiteit, ontluikt de seksualiteit, groeit het zelfbewustzijn, gaat het autonomie nastreven, zet de stappen naar zelfstandigheid en ontwikkelt zelfredzaamheid. De een doorloopt deze levensfase zonder kleerscheuren en een ander worstelt flink met zichzelf en/of ligt keer op keer in de clinch met ouders, de school, buurtbewoners en dergelijke. Om de jongeren te ondersteunen in deze pittige en soms verwarrende adolescentiefase, is het jongerenwerk daar aanwezig waar de jongeren zijn.
Waarom is jongerenwerk waardevol?
Onderzoek laat ook zien dat investeren in jongerenwerk belangrijk is. Zo is aangetoond dat preventieve begeleiding door jongerencoaches het leven van jongeren verbetert, hun veerkracht versterkt en de jeugdzorgkosten laat dalen.
Jongerenwerkers zijn namelijk daar aanwezig waar de jongeren leven. In de wijk, op straat, het winkelcentrum, op school en ook op social media. Hier legt de jongerencoach contact, bouwt een vertrouwensband met de jongeren op en is zodoende in staat hun kansen en behoeften te signaleren evenals vroegtijdig risico’s en problemen op te sporen.
Want, het jongerenwerk gaat zowel preventief als proactief het gesprek met de jongeren aan. Ze confronteren jongeren met hun gedrag, stellen grenzen en corrigeren hen als het mis dreigt te gaan. Maar, het jongerenwerk betrekt jongeren ook bij (buurt)activiteiten, motiveert jongeren om zich te ontwikkelen, helpt bij het opbouwen van een sociaal netwerk, vrijetijdsbesteding enzovoort. En dat werkt. Het jongerenwerk als laagdrempelige voorziening helpt jongeren hun eigen verantwoordelijkheden te nemen en mogelijkheden te versterken. Het zorgt er uiteindelijk voor dat jongeren beter in hun vel gaan zitten, zich positief ontwikkelen en vol vertrouwen de toekomst tegemoet gaan.
Wat doet de jongerencoach?
Een jongerencoach in het jongerenwerk biedt zowel groepsgerichte als individuele begeleiding in de wijk, op school en thuis. Onder andere als zij op school worden gepest, kampen met (faal)angst, last hebben van depressiviteit, schulden hebben, verkeerde vrienden hebben, eetproblemen ervaren et cetera. Maar, ook als ouders het te druk hebben met hun eigen problemen, zoals een scheiding. Of onderdeel uitmaken van een samengesteld gezin en botsen met de nieuwe ouder of andere kinderen.
Zoals eerder beschreven staat een jongerencoach dichtbij de jongeren. Weet zoal wat er leeft én spreekt hun taal, luistert zonder te oordelen en biedt ondersteuning. Niet door een pasklare oplossing te bieden, maar door jongeren een spiegel voor te houden. Ze uit te dagen zelf verantwoordelijkheid te nemen, keuzes te maken, ze te stimuleren hun talenten te ontwikkelen, door ze haalbare doelen te laten stellen enzovoort. En is contact met andere hulpverleningsinstanties gewenst? Ook dan kan de jongerencoach dat contact tot stand brengen. Kortom, het jongerenwerk is er voor de jongeren. Het biedt hun handvatten om ervoor te zorgen dat zij weer lekker in hun vel zitten.
Heeft het jongerenwerk je interesse? En wil je graag werken als jongerencoach? Via Sonnevelt kun je een opleiding jongerencoach volgen.
Bronnen:
- Náást de Jongeren – De staat van Professioneel Jongerenwerk in Nederland van het Verwey-Jonker Instituut.
- Kracht van jongeren(werk): Effectonderzoek naar de bijdrage van het jongerenwerk aan de transformatiedoelen door het lectoraat Youth Spot (Hogeschool van Amsterdam).
