Hormonen ontregeld: de klachten en oorzaken
Een hormonale disbalans heeft effect op hoe je je fysiek voelt, je geestelijke gesteldheid en zelfs je gedrag, want hormonen zijn regelstofjes die verantwoordelijk zijn voor allerlei functies en processen in je lichaam. Ze beïnvloeden onder andere je humeur, slaap- en waakritme, je stofwisseling, je energiepeil, je gewicht, je vruchtbaarheid, lichaamstemperatuur en nog veel meer.
Dus zijn je hormonen uit balans en functioneren ze niet optimaal? Dan kun je allerlei (vage) klachten hebben. Variërend van slaapproblemen, oververmoeidheid, eetbuien en migraine tot zelfs diabetes 2, bijnieruitputting, schildklieraandoeningen, menstruatie- en overgangsklachten tot onvruchtbaarheid.
Dat je last van hormonale disbalans hebt, kan allerlei oorzaken hebben. Want, onder andere wat je eet, hoeveel je beweegt, stress, medicijngebruik en ook je leeftijd beïnvloeden je hormoonhuishouding. Er zijn verschillende manieren om een hormonaal evenwicht te bevorderen.
Hormonen ontregeld? 5 tips om de balans te herstellen
1- Voldoende nachtrust
Hoeveel uren je slaapt is van belang voor je hormoonhuishouding. Zo zorgt het slaaphormoon melatonine bij het donker worden dat je doezelig wordt en inslaapt. En wordt het ochtend en licht? Dan stopt de productie. Maar, tijdens je slaap zijn er veel meer hormonen in je lichaam aan het werk. Zo worden onder andere groei- en geslachtshormonen aangemaakt plus stresshormonen afgebroken. Slaap je te weinig uren? Dan raken je hormonen ontregeld op allerlei fronten. Bekend is ook dat slaapgebrek een negatief effect heeft op je hongerhormoon (ghreline) en aanzet tot snaaien. Dus? Zorg voor voldoende slaap. Doe je tablet, pc en mobiel 2 uur voor je gaat slapen uit. Dim het licht en relax. Luister naar een rustig muziekje of doe een meditatieoefening.
2- Reduceer stress
Wanneer je kampt met stelselmatig veel stress loopt je de kans dat je je hormonen ontregelt. Je stimuleert dan je bijnieren continu het stresshormoon cortisol aan te maken. Tja en dat kan de werking van diverse andere hormonen flink in de war sturen. Want, sta je steeds in de vlucht-en-vecht modus? Dan is je lichaam niet bezig met celvernieuwing, je eten verteren, je happy voelen, herstellen en virussen bestrijden. Overleven is dan key tot je jezelf helemaal uitput. Wil je dat voorkomen? Ontspan dan geregeld. Las op de dag vaker even een pauze in. Wandel een stukje, staar in het niets of doe een korte ademhalingsoefening om spanningen te verminderen. Doe vooral dingen die je energie geven en probleem dingen die je energie wegvreten te minderen. Ook een half uur sporten, mediteren en yoga beoefenen zijn prima manieren om stress te bestrijden en ontregelde hormonen te herstellen.
3- Doe aan lichaamsbeweging
Regelmatig bewegen en trainen is sowieso goed voor je gezondheid, maar zeker ook voor je hormonen. Niet alleen zorgt genoeg bewegen ervoor dat stresshormonen worden aangepakt. Ook bevordert het de aanmaak van het feelgood hormonen endorfine en serotonine. Verder helpt sporten tegen overgewicht, wordt insulineresistentie minder en de kans op diabetes 2 wordt lager. Te zwaar zijn heeft dus een averechts effect op je bloedsuikerhuishouding. Verder zorgt regelmatig sporten voor vetverbranding en spieropbouw. Onder meer testosteron en het groeihormoon stimuleren dat. Kortom, genoeg beweging doet je hormoonhuishouding en dus je gezondheid goed.
4- Eet gezond, vers en gevarieerd
Neem wat je dagelijks eet eens onder de loep: een gezond eetpatroon kan eveneens bijdragen aan meer hormonale balans. Kies het liefst voor verse, onbewerkte producten als groenten, fruit, vlees, vis en eieren. Minder de simpele koolhydraten en snelle suikers. Eet volkoren vezels als zilvervliesrijst en andere langzame koolhydraten zoals peulvruchten. Mijd verder kant-en-klare producten en bereid alles zelf van scratch. Zet ook eens gefermenteerde producten als waterkefir, kimchi en zuurkool op je menu. Je darmflora is daar blij mee en het draagt eveneens bij aan ook een gezonde hormoonhuishouding. Omarm ook de gerust de goede en omega-3-vetten uit bijvoorbeeld vette vis en omega-9 uit olijfolie en avocado. Enfin, eet optimale voeding in ruime variatie. Die bevatten alle voedingsstoffen die je dagelijks nodig hebt.
5- Zorg voor een gezond gewicht
Heb je overgewicht? Dat schopt je hormoonhuishouding in de war, want te zwaar zijn kan leiden tot insulineresistentie. Immers, bij insulineresistentie wordt je lichaam minder gevoelig voor het hormoon insuline. Het gevolg is dat je lichaam er nog meer van produceert en dat zorgt weer voor minder vetverbranding. Ofwel je slaat meer vet op en je gewicht neemt toe. Dat kan uiteindelijk zelfs leiden tot diabetes 2, maar ook andere aandoeningen door versuikering en ontsteking. In vetcellen kan ook het hormoon testosteron omgezet worden in oestrogeen en zodoende werkt overgewicht ook vervrouwelijking in de hand. Zorg daarom voor een gezond gewicht, dat voorkomt dat je hormonen ontregeld raken.
Een gezonde hormoonbalans is de basis voor een gezond lichaam. Als hormonen echter uit balans raken kunnen er allerlei klachten ontstaan. Het samenspel tussen hormonen en voeding is echter gecompliceerd en vergt een grondige kennis. In de opleiding Trainer Hormoonfactor leer je over de achterliggende oorzaken en hoe je die aanpakt om de balans te herstellen.
