Hoe herken je stress symptomen? Dat verschilt van persoon tot persoon. Bijvoorbeeld: de een krijgt van deadlines een heuse adrenalinekick en functioneert zonder moeite op en top. Een ander raakt in eenzelfde situatie gespannen en verliest het overzicht. Echter, in het algemeen geldt: duurt de spanning te lang? Of zijn er meerdere stressvolle situaties achter elkaar zonder herstel? Dan merk je dat doorgaans niet alleen lichamelijk. Langdurige stress beïnvloedt ook je gedrag, gevoelens en gedachten. De belangrijkste kenmerken van gestresst zijn op een rij.
1. Lichamelijke klachten
Continu stress ervaren, merk je vaak fysiek het eerst. Je spieren zijn immers steeds gespannen. Klaar om te vechten of te vluchten. Ze krijgen eigenlijk geen tijd om zich te herstellen. Gevolg? Je kunt last hebben van hartkloppingen, een hoge bloeddruk en overmatig zweten. Ook span je vaak onbewust je spieren in je bovenlichaam aan. Dat veroorzaakt pijnlijke schouders, een stijve nek, stramme rug en/of hoofdpijn. Verder kun je met een knoop in je maag rondlopen en last van darmkrampen hebben. Trouwens, eetbuien of gebrek aan eetlust kunnen je eveneens parten spelen. Daarnaast komt je lichamelijk oververmoeid voelen veel voor bij stress. Onder andere doordat je moeilijk in- en doorslaapt. Het lukt je niet om de gedachtestroom in je hoofd stil te zetten. Dat uiteindelijk je weerstand vermindert door de aanhoudende spanningen en je sneller en vaker verkouden bent, is niet ongewoon.
2. Geestelijke strubbelingen
Stress openbaart zich niet alleen lichamelijk. Het heeft ook z’n weerslag op je psyche. Een veelgehoord symptoom is erg prikkelbaar zijn. Je raakt snel overstuur om eigenlijk niets. Dat kan zich uiten in onverwachte huilbuien om het minste of geringste of ervoor zorgen dat je plots in woede uitbarst. Daarnaast kunnen ook gevoelens van machteloosheid je parten spelen. Geen grip hebben op wat er in je leven gebeurt. Ook je je lusteloos voelen en totaal geen fut meer hebben zijn signalen van stress. Eigenlijk verliest het leven al z’n kleur. Je hebt geen zin om te lachen, voelt je ongelukkig, somber, eenzaam en leeg.
3. Gedragsveranderingen
Sta je continu bloot aan stress? Dan kan dat je gedrag veranderen. Misschien dat je het zelf niet merkt, maar je omgeving vaak wel. Enkele tekenen dat stress meer en meer grip op je krijgt, zijn onder andere extreem kritisch zijn, weinig kunnen hebben, snauwerig reageren en niets meer leuk vinden. Dat uit zich onder andere in geen zin meer in seks hebben, maar ook in het mijden van sociale contacten. Ook je heil zoeken in stimulerende middelen, (meer) gaan roken, overmatig veel alcohol drinken en je te buiten gaan aan eten zijn kenmerkend bij teveel spanning. Soms ontwikkel je allerlei tics zonder daar erg in te hebben.
4. Geheugen problemen
Als stress te lang voortduurt en je hebt geen uitlaadklep? Dan weerspiegelt zich dat op een gegeven moment ook in hoe je denkt. De opgebouwde spanning maakt dat je steeds meer moeite hebt helder te denken en dat tast je concentratievermogen aan. Zo dwalen je gedachten gemakkelijk af. Kun je moeite hebben met plannen, organiseren en beslissingen nemen. Ook gebrek aan creativiteit, dingen vergeten en meer fouten maken dan normaal zijn typerend voor langdurig gestresst zijn. Tja, en dat ondermijnt je zelfvertrouwen. Geeft je het gevoel niets waard te zijn en kan angstgedachten als ‘het komt nooit weer goed’, in de hand werken.
Herken je stress symbolen? Neem tijdig gas terug of zoek hulp
Kamp je op een of andere manier geregeld met een behoorlijke dosis stress? Zorg dan dat je voldoende tijd neemt om te herstellen. Let op wat je eet en hoe je leeft. Neem gas terug en ontspan! Ga sporten en onderneem dingen die je leuk vindt en je nieuwe energie geven. Lukt het je niet om de stress van je af te schudden? Zoek hulp. Praat over wat je zo gespannen maakt. Met familie, vrienden en/of je werkgever. Kom je er niet uit? Zoek dan professionele steun. Blijf er zeker niet mee rondlopen. Je kunt overspannen raken of zelfs een burn-out krijgen!
Wens je meer informatie over het herkennen van stress symptomen? Of wil je je spanningen op een effectieve manier aanpakken? Maak dan een afspraak met een professionele stress en burn-outcoach. Zij zijn speciaal opgeleid om middels coaching mensen met stressgerelateerde klachten te kunnen begeleiden. Wil je zelf meer leren over stress? Bekijk dan de opleiding Stress en Burn-out Coach.
