Overlijdt iemand die je lief hebt of verlies je iets wat je erg dierbaar is? Gevoelens van intens verdriet en gemis kunnen je dan overspoelen. Aandacht hebben voor een 'gezonde' rouwverwerking is heel belangrijk. Professionele hulp kan daarbij ondersteunen.
Omgaan met verlies is een zwaar en moeilijk proces. Want, hoe moet je verder als er niets meer is van wat er was? Je leven volledig op z’n kop staat? Toch is het nodig om aandacht en ruimte te geven aan je verdriet, boosheid, onrust en andere intense emoties die je overspoelen. Stil te staan bij je verlies. Dat rouwproces vraagt tijd en aandacht en kost veel energie. Soms lukt het niet om met je verlies om te gaan en je nieuwe weg te vinden. Rouw en verliesbegeleiding kan dan zinvol zijn. Maar, wanneer zoek je externe ondersteuning? Enkele voorbeelden.
Je loopt rond met schuldgevoelens. Omdat je het gevoel hebt dat je er te weinig voor de ander bent geweest, ruzie had met de overledene, dingen niet hebt gezegd of spijt van wat je juist wel hebt gezegd.
Je sluit je af voor de pijn en verdriet waar rouwen mee gepaard gaat. Je zet een masker op en doet alsof er niets aan de hand is. Je werkt hard, lacht, praat en doet gezellig met alles mee. Maar inwendig voel je je eigenlijk ellendig.
Je hebt niemand in je omgeving om mee te praten, vindt het moeilijk en/of je wilt liever helemaal niet met de mensen om je heen praten over je verlies.
Er zijn allerlei vormen van verlies die blijkbaar niet altijd worden erkend door de omgeving en/of samenleving. Dat kan rouwen bemoeilijken, leiden tot eenzaamheid en op den duur zelfs voor emotionele en lichamelijke gezondheidsproblemen zorgen. Voorbeelden zijn verlies van een huisdier, een miskraam, ongewenste kinderloosheid, overlijden partner zelfde geslacht, weduwe in een buitenechtelijke relatie….
Verlies je op jonge leeftijd als kind een ouder? Dan gebeurt het nogal eens dat je niet aan rouwen toekomt. Onder andere vanwege je leeftijd, je nog niet bezig bent met zulke ‘volwassen-onderwerpen’ en/of omdat je de andere ouder niet lastig wilt vallen met je verdriet. Vaak komt het verdriet op latere leeftijd weer boven. Bijvoorbeeld op speciale levensmomenten en dat kan je dan behoorlijk uit het lood slaan.
Het kan ook gebeuren dat je op een gegeven moment stilstaat en niet verder komt in het rouwproces. Het lukt je niet om de regie te nemen en je leven weer op te pakken. Je blijft als het ware in cirkeltjes rondraaien.
Zelfs vele maanden na het verlies slaap je nog slecht. Je slaapt moeilijk in, wordt een paar keer per nacht wakker, bent ’s ochtends niet uitgerust en op de dag heel erg moe. Daardoor is het erg lastig om goed te functioneren, thuis en op je werk.
Depressieve gevoelens ervaren tijdens het rouwproces is niet ongewoon. Maar, houden die gevoelens aan? Heb je nergens meer zin in? Voel je je uitgeblust en machteloos? Heb je last van huilbuien? Hangt er continu een grauwe sluier over je leven? Sluit je je af voor de buitenwereld? Rouw- en verliesbegeleiding kan je dan handvatten bieden.
Het kan gebeuren dat je geen afscheid hebt kunnen nemen van een overleden dierbare. Geen laatste knuffel, nog even een hand vasthouden en/of met familie en vrienden de uitvaart bijwonen. Dat gebrek aan afscheid nemen maakt rouwen heel moeilijk. Op termijn kan dat volgens deskundigen tot een toename van psychische klachten leiden.
Ook na verlies bang zijn jezelf te verwonden, kampen met angsten, de draad niet kunnen oppakken of je heil zoeken in drugs, alcohol, gokken en/of medicijnen zijn redenen om hulp in te schakelen.
Wil je meer weten over rouw en verliesbegeleiding? De cursus Vitaal rouwen is voor iedereen die meer wil weten over afscheid nemen en rouwen.
Wanneer je mensen zo goed mogelijk wilt begeleiden in hun laatste levensfase, bekijk dan de opleiding Stervensbegeleider.