Patronen herkennen
‘Die patronen komen vaak al uit de jeugdperiode, eigenlijk zijn het overlevingsstrategieën. Ooit hadden die hun nut, maar nu zijn het vaak onbewuste automatische reactiepatronen geworden die mensen niet brengen wat ze eigenlijk het liefste willen. Neem bijvoorbeeld drift. Als iemand als kind alleen maar iets gedaan kreeg door boos te worden, kan dat een automatisch patroon zijn geworden: driftig worden als je je zin niet krijgt. Het is dan moeilijk om anders te reageren.
Drie stappen
Een vitaliteitscoach doorloopt met een cliënt eigenlijk drie stappen. ‘De eerste stap is inzicht krijgen in het patroon. Dat is eigenlijk het belangrijkste wat ik doe. Wat doe je als het lastig wordt? Trek je je terug, pas je je aan, ga je in de aanval? En hoe is dat patroon ontstaan? Waar heb je dat geleerd? De volgende stap is om de verantwoordelijkheid te nemen voor de patronen. Niet meer anderen de schuld geven of het aan de omstandigheden wijten, maar herkennen en erkennen dat die patronen ín jou zitten, dat je het zelf doet, en ze dus ook zelf kunt veranderen.’ Dat is dan ook de derde stap: het anders gaan doen. ‘Dat is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan. Je kunt niet van het ene op het andere moment veranderen.’ Een coach helpt mensen om in kleine stapjes de patronen te doorbreken. ‘Want als die stappen te groot zijn, dient meteen het oude patroon zich weer aan.’
Voorbeelden
Jolanda is als vitaliteitscoach aan het werk. ‘Ik heb eens iemand gecoacht die haar puberzoon op de nek zat alsof hij een klein kind was. Ze wilde alles van hem controleren en dat leidde tot grote spanningen. Uit gesprekken die we hadden kwam uiteindelijk naar voren dat haar moeder vroeger al zo was. Die volgde haar zelfs als dochterlief een date had. Dat vond ze toen verschrikkelijk, maar nu deed ze als moeder hetzelfde. Door het besef waar het patroon vandaan kwam, kon ze zich beter verplaatsen in haar zoon. Dat was ontzettend moeilijk voor haar en maakte haar heel verdrietig. Ze is ook niet opeens helemaal veranderd, dat heeft tijd nodig. Maar er is nu wel inzicht, de eerste stappen zijn gezet.’
Een spiegel voorhouden
Jolanda weet uit ervaring hoe pijnlijk het kan zijn om je te verdiepen in de oorzaak van je patronen. ‘Tijdens de opleiding moest ik als student zelf ook het hele proces doormaken. Je oefent dan met elkaar en brengt daarbij je eigen cases in. Dat gaat natuurlijk zo diep als je zelf toestaat.’ Jolanda stelde zichzelf open. ‘En diep ben ik gegaan. Ik heb tijdens de opleiding behoorlijk gejankt als de kwartjes vielen. Ik kwam erachter dat ik veel liet bepalen uit angst voor afwijzing. Maar ik ben terug gegaan naar die pijn, heb hem gevoeld, vastgepakt. Dat was pijnlijk, maar daardoor kon ik het wel loslaten. Dat is ook het probleem: je wilt niet terug naar pijn, je ontwikkelt mechanismen om die pijn te ontlopen. Maar als je je verdiept in die mechanismen, geeft dat wel veel inzicht in jezelf. Ik ontdekte dat ik uit angst voor afwijzing me altijd probeerde aan te passen, zodat mensen me aardig vonden. Of ik ging er juist keihard tegen in, werd onbenaderbaar.’ Met alleen die bewustwording is het probleem niet direct opgelost. ‘Ik ben niet gelijk van mijn angst af, maar ik kan die nu wel herkennen. In plaats van me aanpassen of in de verdediging te schieten, benoem ik nu mijn gevoelens. Dat blijkt heel goed te werken.’ Die ervaring tijdens haar studie was voor Jolanda heel positief. ‘Ik vind het heel mooi om mensen liefdevol een spiegel voor te houden. Ik kan ervan genieten als ik de kwartjes bij de ander zie vallen. Ik zie ook hun pijn, maar weet nog heel goed hoe fijn ik het uiteindelijk vond om dat inzicht te krijgen en die kwartjes te laten vallen. Ik heb mijn roeping echt gevonden.’
Brede basis
De opleiding tot vitaliteitscoach is heel breed. Jolanda deed hiervoor drie opleidingen. "Ik begon met Stress en Burn-out Coach, een verplicht onderdeel in de opleiding Vitaliteitscoach. Gelijktijdig volgde ik de opleiding Trainer Hormoonfactor en daarna heb ik Mental Coach afgerond. Door die drie samen mag ik mezelf nu vitaliteitscoach noemen." Dat is direct ook de kracht. "Ik kan mensen helpen bij gedragsverandering of het omgaan met stress, maar ook met het veranderen van voedingspatronen. Mensen kunnen ook bij me komen als ze bijvoorbeeld hulp willen bij afvallen of van hun moeheid af willen door hun eetpatroon aan te passen." Een vitaliteitscoach gaat er juist vanuit dat mentale en fysieke fitheid dicht bij elkaar liggen en elkaar kunnen versterken. Want dat is uiteindelijk wat iedereen zou moeten hebben: een gezonde geest in een gezond lichaam. Een vitaliteitscoach kan op allerlei manieren helpen om dat te bereiken.
Carrièreswitch
De keus van Jolanda om vitaliteitscoach te worden, was niet vanzelfsprekend. "Ik heb al 17 jaar een goedlopend tekstbureau. Maar ik merkte wel dat dat werk ook nadelen heeft. Je zit altijd maar alleen achter je computer, terwijl ik een echt mensenmens ben." Toch ziet ze ook zeker voordelen van dat werk. "Ik heb er zeker plezier in en het is ook handig als je als alleenstaande moeder een kind hebt om voor te zorgen. Ik kan veel thuis werken en mijn eigen tijd indelen."
Als tekstschrijver schreef Jolanda al wel veel over coaching. "Een vriend van me deed de opleiding Vitaliteitsadviseur. Hij was heel enthousiast over Sonnevelt. Door hem ben ik ook eens op de website gaan kijken en uiteindelijk met deze opleiding begonnen." Een opleiding die haar leven veranderde. "Ik ken mezelf nu veel beter, de opleiding was voor mij life changing. Ik sta nu veel positiever in het leven. Dit was echt de mooiste opleiding die ik ooit heb gedaan!"
Opstarten
Nu Jolanda is afgestudeerd als vitaliteitscoach, is ze een eigen praktijk aan het opstarten. "Daar was ik al een tijdje mee bezig, maar ik kom steeds tijd tekort, doordat ik druk ben met mijn tekstbureau." Daarom geeft ze zichzelf een half jaar ‘vrij’ om echt op te starten. "Ik heb inmiddels een eigen pandje in de binnenstad van Gouda. Het is heel klein, maar wel erg leuk." Een bedrijfsnaam heeft ze ook al. "Mijn praktijk heet ‘Castanea Vitaliteitscoaching’. Dat is Latijn voor kastanje." Die naam is niet willekeurig gekozen. "Ik vind kastanjes prachtig, ik kan die glanzende vruchten nooit laten liggen. Het aller bijzonderst zijn de kastanje knoppen. Als je ziet hoeveel weelderige grote, prachtige bladeren uit zo’n klein knopje groeien. Onvoorstelbaar. Alles zit al in dat kleine knopje, het moet alleen tot bloei komen. Zo zie ik mensen ook: alles zit er al in, en ik mag helpen dat eruit te laten komen."
Een eigen praktijk heeft voordelen.
Een eigen praktijk heeft zeker ook voordelen. "Net als bij mijn tekstbureau kan ik mijn eigen tijd indelen. Ik heb tijd om overdag de hond uit te laten. Daar had ik anders een uitlaatservice voor moeten zoeken. En ik kan op vakantie wanneer ik wil." Ook de keuzevrijheid spreekt Jolanda aan. "Je kunt zelf kiezen welk werk je wel en niet doet." Maar dat laatste kan ook een nadeel zijn. Je moet zelf bepalen wat je wel en niet erbij kunt hebben. Je moet ook nee kunnen zeggen. Dat is niet voor iedereen even eenvoudig. Bovendien is die keuzevrijheid maar beperkt. Als zelfstandige heb je allerlei administratieve verplichtingen en moet je een boekhouding bijhouden. Ook dat kost tijd en vind niet iedereen even leuk. Dat kun je wel uitbesteden, maar daar heb je als starter niet altijd geld voor. Voor Jolanda is het starten van een eigen praktijk in ieder geval een leuke uitdaging. "Ik wil de praktijk in het komende half jaar echt op poten hebben. Maar ik blijf daarnaast zeker ook schrijven. Dat lijkt mij een mooie combinatie."
Opleidingen Leefstijlcoach en Vitaliteitscoach
Wil je ook aan de slag met vitaliteit? Bekijk dan de opleiding Vitaliteitscoach of Leefstijlcoach (beiden geaccrediteerd) of een van onze andere opleidingen op het gebied van vitaliteit.
