Verminderde flexie door artrose en artritis
Reuma is een verzamelnaam voor allerlei klachten aan gewrichten, pezen en spieren. Bijna één op de vijf mensen lijdt aan een vorm van reuma. De bekendste hiervan is wellicht artrose. Bij artrose wordt het kraakbeen in de gewrichten afgebroken. Daardoor doet flexie van de aangetaste gewrichten veel pijn en gaat het bovendien vaak moeizamer. De ernst van de aandoening en de pijn varieert. De pijn wordt dan ook niet veroorzaakt door het kraakbeen of het bot zelf, maar vooral door de spieren die om het gewricht heen zitten. Bovendien kunnen er ontstekingen in de gewrichten ontstaan doordat er kraakbeendeeltjes vrijkomen.
Ook artritis is een bekende vorm van reuma. Bij deze vorm is er sprake van een ontsteking in gewrichten. Dit veroorzaakt niet alleen pijn bij drukking en flexie van het gewricht, maar geeft ook andere symptomen die typisch bij een ontsteking horen: vermoeidheid, koorts en roodheid van de huid. Anders dan bij artrose is bij artritis de ontsteking in het bloed aan te tonen, doordat daar ontstekingsfactoren aangetroffen worden. De oorzaak van de ontsteking loopt uiteen van complicaties bij infecties op andere plaatsen in het lichaam tot allergieën en auto-immuunreacties van het lichaam zelf.
Reguliere behandeling
De eerste reactie van een patiënt zal zijn om het aangetaste gewricht te ontzien. In geval van artrose is dat echter niet de juiste reactie. Omdat artrose niet te genezen is, kan een behandelend arts niet meer doen dan pijn bestrijden. Daarnaast is het in het belang van de patiënt dat die het gewricht blijft gebruiken, zonder hem echter over te belasten. Rustige flexie zonder pieken en belasting is daarvoor het beste. In geval van veel pijn kan men overgaan tot een operatie, waarbij het gewricht wordt vervangen door een kunstgewricht. In Utrecht is men bezig met een nieuwe behandeling, de gewrichtsdistractie. Hierbij worden de botten van het gewricht zes weken lang van elkaar gescheiden, zodat het kraakbeen de ruimte krijgt om te herstellen. Op de korte termijn lijkt deze behandeling effectief. Effecten op de lange termijn worden nog onderzocht.
De behandeling van artritis is er in eerste instantie op gericht om de ontsteking te bestrijden. Dat gebeurt door middel van ontstekingsremmers en immuunsysteem-onderdrukkende middelen. Het nadeel daarvan is dat een patiënt ook vatbaarder wordt voor infecties omdat het immuunsysteem in zijn geheel tijdelijk op een laag pitje wordt gezet. Flexie en belasting van het gewricht moet in zo’n geval juist zoveel mogelijk voorkomen worden, zodat die gelegenheid krijgt te herstellen.
Alternatieve behandelingen
Als reguliere behandeling niet voldoende verlichting brengt, kunnen diverse alternatieve behandelingen de flexie van aangetaste gewrichten soepeler en minder pijnlijk maken. Zo kan massage helpen om de spieren rondom het aangetaste gewricht te laten ontspannen, waardoor de flexie soepeler wordt en de pijn afneemt.
Met voetreflexzonetherapie en shiatsumassages probeert men door behandeling van respectievelijk bepaalde zones op de voet of bepaalde energiebanen de energie in het aangetaste orgaan weer in de juiste balans te krijgen, zodat de pijn afneemt.
Daarnaast wordt er binnen de natuurgeneeskunde gezocht naar mogelijke oorzaken van de reuma zoals een verkeerde balans in voeding, een verkeerde houding en psychische spanningen. Met behulp van kruiden met geneeskrachtige werking probeert men de gewrichten te laten herstellen zodat flexie weer goed mogelijk wordt. Ook acupunctuur en magnetisatie geven bij sommige patiënten de gewenste effecten.
Reuma is moeilijk te duiden
Behalve de pijn die de reuma veroorzaakt en de verminderde flexie van de gewrichten, is reuma voor veel patiënten moeilijk omdat de omgeving weinig begrip toont. Vooral als de reuma zich grillig uit, is het voor anderen moeilijk te begrijpen. Een reumapatiënt kan bijvoorbeeld op sommige dagen nog geen koffiekopje vasthouden, terwijl op andere dagen alles pijnloos lijkt te gaan. De ene dag is flexie geen probleem, terwijl de gewrichten op andere dagen totaal onwerkzaam lijken. Verlichting door bovenstaande behandelingen kan dan ook een verademing zijn, zeker als volledige genezing uitblijft.
