Een beter dieet lost constipatie vaak op
Constipatie is op zichzelf geen ziekte, maar een symptoom. De oorzaak kan variëren, dus de oplossing ook. Een goede eerste stap is een verandering in het dieet. Eén van de meest voorkomende oorzaken van constipatie is een gebrek aan vezels in het dieet. Mensen hebben 25 tot 30 gram vezels per dag nodig, maar de gemiddelde Nederlander komt daar niet aan. Een snelle oplossing is meer graan te eten bij het ontbijt en aardappelen of volkoren pasta bij het avondeten. Ook moet er meer groente en fruit gegeten worden, minimaal twee ons groente en twee stuks fruit, waarvan het liefst een deel peulvrucht. In plaats van wit brood te eten, is het verstandiger te kiezen voor de volkoren variant. Dat zal de stoelgang stimuleren. Gedroogde pruimen zijn ook een prima huis-tuin-en-keukenmiddeltje. Deze vrucht is rijk aan onoplosbare vezels en bevat natuurlijke laxatieven. Een andere snelle oplossing is meer water drinken. Bij een gebrek aan vocht wordt poep hard, dus meer drinken zou moeten helpen. Omdat alcoholische en cafeïne-houdende dranken vocht onttrekken uit het lichaam kunnen deze maar beter vermeden worden.
Zuivel-constipatie
Sommige mensen krijgen last van hun buik na het eten van zuivelproducten. Hier is vaak sprake van lactose-intolerantie. De stof lactose wordt bij de meeste Nederlanders omgezet in glucose en galactose, maar sommigen missen het enzym hiervoor. Bij hen blijft de lactose in de darm, waar het ervoor zorgt dat er heel snel vocht uit de ontlasting wordt gehaald. Dit leidt tot harde poep. Het stofje komt vooral voor in melk en andere zuivelproducten, maar wordt ook gebruikt als goedkope vulstof bij kant-en-klaargerechten, bouillonblokjes, broodjes, koekjes en worst. In Nederland heeft maar vijf procent van de bevolking last van lactose-intolerantie, maar in zuidelijk Afrika kan bijna niemand tegen zuivel. De oplossing voor constipatie is in dit geval simpel: minder melkproducten gebruiken.
Constipatie als gevolg van gewoontes of activiteiten
Vaak hebben we het zo druk dat we geen gehoor geven aan de signalen van ons eigen lichaam. Echter, als we niet luisteren als we nodig moeten poepen, kan dat leiden tot constipatie. Doordat er te lang gewacht wordt, wordt er meer vocht onttrokken aan de ontlasting en wordt de poep op elkaar geperst. Gevolg: verstopping. Ook een kantoorbaan waar je de hele dag zit kan slecht zijn voor de stoelgang. Een beetje beweging zorgt voor een regelmatige stoelgang en vermindert stress. Stress is op zichzelf ook al een grote veroorzaker van constipatie. Stresshormonen kunnen het gevoel dat je moet poepen verminderen, waardoor de ontlasting langer in de darmen blijft. Ook stellen gestreste personen vaak de stoelgang uit omdat ze het te druk hebben. Om het allemaal nog erger te maken, gebruiken ze vaak anti-depressie-medicijnen. Deze middelen hebben niet alleen een effect op het humeur, maar ook op het maag-darmstelsel. Dat kan er behoorlijk sloom van worden. Het resultaat: constipatie.
Sommige medicijnen veroorzaken constipatie
Diverse medicijnen kunnen constipatie veroorzaken. De eerdergenoemde antidepressiva zijn een grote groep in deze klasse maar pijnmedicatie kan ook problemen veroorzaken. Morfine staat er bijvoorbeeld om bekend, net als alle andere opiaten. Sommige van de medicijnen voor hoge bloeddruk( de diuretica) onttrekken vocht aan de ontlasting en veroorzaken zo constipatie. Veel vrouwen nemen na de overgang calcium-supplementen in. Deze binden echter de ontlasting, waardoor het hard wordt. IJzer-supplementen hebben hetzelfde effect.
Constipatie door een ziekte
Naast deze veelvoorkomende oorzaken, is constipatie ook een symptoom van een ziekte. Prikkelbare darm syndroom gaat vaak gepaard met constipatie, net als vele andere ziektes aan de darmen. Ziektes die het hormoonsysteem aantasten hebben ook vaak nare gevolgen voor de hormonen in het maag-darmstelsel. Zo heeft een slecht werkende schildklier vervelende gevolgen, net als diabetes en taaislijmziekte. Ziektes waar de spieren verslappen, zoals amyotrofe laterale sclerose, maken de patiënt ook gevoelig voor constipatie. Naast deze oorzaken kan er ook een fysieke blokkade in de darmen zitten. Dit kan komen door een veelheid aan problemen zoals de ziekte van Parkinson, darmkanker, een anuskloofje of een ontsteking van de anus.
Gezien de grote hoeveelheid mogelijke oorzaken van constipatie is het erg belangrijk om uit te zoeken waar het probleem precies ligt. Heel vaak kan een simpele verandering van dieet veel helpen maar soms ligt er een ernstige ziekte aan ten grondslag. Als de adviezen over meer vezels en meer drinken niets uithalen, wordt het tijd om een arts te bezoeken. Deze zal een aantal onderzoeken doen en een behandelplan opstellen. Hopelijk wordt daarmee dan de constipatie ook opgelost.
Voor iedereen die meer wil weten over veelvoorkomende darmklachten, waar ze vandaan kunnen komen en wat je eraan kunt doen is de cursus Darmvitaal van Nienke Gottenbos een aanrader. Nienke is werkzaam als darmfloratherapeut, voedingskundige en schrijfster van o.a. De Poepdokter.
