Als stellen bij mij in de praktijk komen is dat omdat ze er samen niet uitkomen. Ze zijn teleurgesteld in elkaar over hoe de dingen gelopen zijn in hun relatie. Het lukt hen ondanks alle goede pogingen niet om het relatiepatroon en de manier van omgang met elkaar waar ze in verstrikt zijn geraakt, te keren. Ze hebben allebei een beeld gevormd van hoe de relatie zou moeten zijn en de ander voldoet maar steeds niet aan deze verwachtingen.
Verwachtingen en behoeften
Beiden voelen de pijn van het niet gezien en erkend worden in hun behoeften. Dat de ander maar niet snapt dat je dit of dat echt niet kunt maken. Het is toch niet normaal om zus of zo te handelen? Zelf zou je zoiets nooit doen en dat je partner dat dan zomaar wel doet, het is niet te begrijpen. De partner begrijpt niet waar de ander het over heeft. Waar hij of zij het over heeft zijn in diens ogen futiliteiten, het niet duidelijk aangegeven en bovendien vindt de partner dat andere dingen veel belangrijker zijn, maar die worden niet gezien. De partner voelt zich niet gezien in de positieve intenties van diens gedrag, het is ook nooit goed, er wordt alleen maar geklaagd... Zo is het niet leuk meer samen. Beiden kijken me aan met vragende ogen: verlos mij! Help ons, want wij kunnen onszelf niet redden. Daar zit je dan als coach. Want hoe doe je dat, een stel 'redden'?
Alles wat aandacht krijgt, groeit
Als er problemen zijn in relaties is het logisch dat na verloop van tijd de focus vooral komt te liggen op hetgeen er niet goed gaat. Alles wat aandacht krijgt groeit immers. We kijken naar wat er niet klopt bij onze partner en onze innerlijke antennes zijn er al op gericht om opnieuw deze bevestiging te krijgen, zodat we kunnen zeggen: zie je wel? Daardoor neemt de onvrede alleen maar toe. De dingen die goed gaan en die we zo leuk of fijn vinden aan onze partners, zien we niet meer omdat we er zo aan gewend zijn geraakt. Het wordt vanzelfsprekend en hoort er bij. Het is gewoon geworden en wordt daardoor ook niet meer gewaardeerd.
Verleggen van aandacht
Een van de vele dingen die je als coach kunt doen is je coachees uitnodigen de aandacht weer te verleggen naar de dingen die wel goed gaan. Wat waardeer je ook alweer in je partner? Wat vind je fijn van de ander? Waar was je ook alweer zo blij mee? Wat zijn de verbindingen in jullie relaties en hoe voelt het als je daar mee bezig bent, in plaats van met het gemis in je partner?
Een van de moeilijkste dingen die er zijn in liefdesrelaties is het nemen van verantwoordelijkheid voor jezelf, jouw leven en jouw gevoelens. Het is zo gemakkelijk om te verwachten dat de ander jou gelukkig zal maken. Je wilt liefde ontvangen, begrip, steun, hele normale menselijke behoeften. Je verlangt ernaar dat er van je wordt gehouden, helemaal zoals je bent met al je grillen en grollen. Onvoorwaardelijke liefde en acceptatie, je wilt gewoon jezelf kunnen zijn! Toch?
Neem je verantwoordelijkheid in je relatie
Bij relatieproblemen hebben we de neiging de ander verantwoordelijk te maken voor ons geluk en welbevinden. Wat zou er gebeuren als we zelf de verantwoordelijkheid nemen voor onszelf? Wat zou er gebeuren als we de ander gaan geven waar we zelf zo naar verlangen? Als we met een open hart durven te luisteren zonder de ander te willen veranderen in het door ons geschapen ideaalbeeld? Als we accepteren dat onze partner de dingen op een eigen manier doet, die bij hem of haar past, in zijn of haar eigen tempo?
Maar het loopt niet synchroon met mijn tempo, mijn visie op het leven, mijn manier van willen omgaan met elkaar, hoor ik je denken. Ik voel me tegengehouden in mijn ontwikkeling, in mijn passie, in wat ik wil bereiken. Of ik voel me opgejaagd, want ik hoef niet zoveel te bereiken, ik ben al tevreden met de kleine dingen van de dag, met samen aanwezig zijn, voor mij hoeft het niet groots en meeslepend te zijn. Ik kan mijn partner niet bijhouden. Wat nu?
Help, we zitten in een machtsstrijd!
Veel stellen met relatieproblemen vervallen bij verschillen in verlangens en behoeften in een machtsstrijd. Het niet gezien en erkend worden in de pijn die de afwijzing van de ander brengt, zorgt ervoor dat de aandacht blijft gaan naar de vervulling van deze erkenning: je wilt bevestigd worden in wat jij voelt en ervaart, je wilt gezien en gehoord worden. Zo lang dit niet gebeurt, ben je niet in staat om vanuit innerlijke vrijheid naar de ander te luisteren. We hebben de ander nodig om ons te bevestigen in wie en wat we zijn. Sterker nog, we verwachten ook dat dit gebeurt.
De kunst van het luisteren
Om vrij te kunnen luisteren naar een ander met een andere belevingswereld, is het nodig dat je jouw eigen pijn en verhaal even opzij kunt zetten. Zodra je in je hoofd alweer bezig bent met het formuleren van een antwoord waardoor je kunt bewijzen dat je partner ongelijk heeft, sta je al niet meer open voor je partner. Dan ben je weer bezig met jouw belevingswereld. Die ken je. Durf nieuwsgierig te zijn naar je partner. Wat bezielt hem of haar om zo te reageren? Wat voelt hij of zij? Wees als de hoofdrolspeler van een film waarbij je gedwongen wordt een andere rol te spelen dan die jij kent vanuit jouw leven. Hoe kun je voelen wat de ander voelt als je je niet inleeft in de ander? Zet je aannames opzij, wees nieuwsgierig, vraag door, vat samen wat je hebt gehoord en check of het klopt wat je hoort van de ander.
Toegegeven, het is een lastige opdracht. Zeker als je zelf steeds geraakt wordt door wat er gezegd wordt. Maar soms ligt de oplossing in de dingen juist niet te willen oplossen. In de ander durven te laten zijn in wie hij of zij is. In het durven om de pijn bij de ander te laten zodat deze ook de macht en kracht krijgt om het zelf op te lossen. Zodat jij de aandacht ook weer naar jezelf kunt geven, om jouw pijn aan te gaan, te durven voelen en doorleven.
Pijn in het heden en pijn uit het verleden
De pijn die we voelen is vaak verbonden aan pijn uit het verleden en aan afspraken die we met onszelf hebben gemaakt toen we deze pijn voor de eerste keer voelden, vaak als kind. In onze relaties wordt deze oude pijn steeds opnieuw getriggerd. Geen mens ontvangt als kind alles wat hij nodig heeft aan emotionele behoeften zoals liefde, steun, waardering, uitdaging, geruststelling, veiligheid of acceptatie. Ouders zijn mensen en niet perfect en dragen vaak de last weer van hun voorouders en verleden. Deze wordt vaak onbewust doorgegeven aan hun kinderen met alle gevolgen van dien.
Overlevingsstrategie: zo red ik mij!
Kinderen ontwikkelen overlevingsstrategieën om met de pijn te kunnen omgaan. Ze spreken met zichzelf af dat ze het voortaan wel alleen zullen doen en niemand nodig hebben. Of ze beloven zichzelf dat ze voortaan altijd lief zullen zijn en zich zullen aanpassen aan wat er van hen verwacht wordt. Anderen worden perfectionistisch in de hoop dat er uiteindelijk toch van hen gehouden wordt. Ze maken verbinding met een ideale toekomst waarin het allemaal anders zal zijn en blijven hopen dat dit zich ooit zal voordoen. Ondertussen nemen ze alles wat er niet prettig is in hun leven en relatie voor lief, want ooit gaat het veranderen... zo hebben we allemaal onze eigen favoriete strategieën die ons ooit geholpen hebben met de pijn van het leven om te gaan.
De liefdesrelatie als spiegel
De overlevingsmechanismen die we onszelf als kind hebben aangeleerd, nemen we onbewust mee in onze volwassen relatie. Dat doen we omdat deze pijn uiteindelijk geheeld wil worden. Het is nu de tijd om dit onbewuste proces te keren. Dit kun je doen door de pijn te voelen vanuit je volwassen bewustzijn, er met liefde naar te kijken, er naar toe te ademen en alle verhalen die we over onszelf zijn gaan geloven over wie we zijn en waarin we tekort schieten, los te laten. Het is een persoonlijk proces dat je niet voor een ander kunt doen. Anderen kunnen je erin ondersteunen, maar uiteindelijk is het aan jou om het zelf te doen. Niet aan je partner, deze fungeert slechts als spiegel om jou duidelijk te maken wat jij van jezelf mag zien en mag erkennen.
Coachen vanuit liefde
Als relatiecoach begeleid je mensen in dit soort processen. Je leert technieken en methodieken om de verantwoordelijkheid bij je cliënten te laten in plaats van de problemen voor hen op te lossen, omdat jij het ondertussen allemaal zo goed weet. Je hoeft helemaal niet te redden. Door een ander te willen redden, hou je de ander onbewust klein en voorkom je dat hij of zij in zijn of haar eigen kracht komt. Liefdevolle aanwezigheid en oordeelloos kunnen luisteren zijn helende technieken die je leert in de opleiding tot relatiecoach. Een van de manieren om een ander daadwerkelijk te helpen is door een levend voorbeeld te zijn.
Wil je meer weten over de opleiding tot relatiecoach? Hier lees je er alles over.
