Wat is een familieopstelling nu precies?
Een familieopstelling is een therapeutische methode die ook bekend staat als systemisch denken of werken. De grondlegger ervan is de Duitse psychotherapeut Bert Hellinger. Hij ontdekte dat je familie een grotere invloed op je leven heeft dan je waarschijnlijk vermoed. Eenvoudigweg omdat bepaalde gebeurtenissen invloed kunnen uitoefenen op een gezin of familie. Een bekend voorbeeld in deze is dat je als kind zonder daarover na te denken de rol van een overleden ouder op je neemt uit liefde en loyaliteit. Het gevolg daarvan kan zijn dat je de last draagt van een ander wat je levenswandel beïnvloedt. Het kan ervoor zorgen dat je niet jezelf bent waardoor je keer op keer tegen bepaalde problemen aanloopt. In zo’n situatie kan een opstelling je helpen (on)bewuste verbindingen te zien en bijdragen aan het herstellen van de balans.
Hoe werkt een familieopstelling?
Een opstelling vindt meestal plaats in groepsverband en onder leiding van een deskundige opsteller. Neem je daar aan deel? Dan kun je een probleem – vraag of thema – inbrengen. Daarna kies je voor jezelf en je familie stand-ins oftewel representanten. Zij vertegenwoordigen bijvoorbeeld je vader, moeder, opa, oma, oom, tante, broer, zus et cetera. Daarna maak je een zogenaamde ruimtelijke opstelling. Wat je doet is een innerlijk beeld van jezelf neerzetten waar je vervolgens van een afstand naar kunt kijken.
Zo’n familieopstelling kun je zien als een levend schilderij van bijvoorbeeld je familiegeschiedenis, je huidige gezin of relatie. Je creëert als het ware een ‘tableau vivant’. Je brengt als het ware de onzichtbare lijnen die je met je familie, gezin enzovoort verbindt in kaart. Hierdoor worden vervolgens onbewuste verbanden, verhoudingen evenals blokkades, verstoringen en dergelijke zichtbaar. Dat kan zeer verhelderend werken, omdat je achterhaalt wat de kern van je probleem is.
Ook biedt een opstelling de mogelijkheid oplossingsgericht aan de slag te gaan. Hierdoor ervaar je meer ruimte, krijg je meer helderheid en uiteindelijk meer grip op je leven.
Wanneer doe je mee aan een opstelling?
Er zijn allerlei redenen waarom je aan een familieopstelling deelneemt. Misschien worstel je met diverse levensvragen? Vraag je je af waarom je telkens weer vastloopt in bepaalde (gedrags)patronen? Weet je niet hoe om te gaan met rouw en verlies? Kamp je met een onverklaarbaar verdriet of boosheid? Vind je het moeilijk keuzes te maken? Lukt het je niet in je eigen kracht te staan of op jezelf te vertrouwen? Bij deze en diverse andere zaken die spelen in je persoonlijke leven (privé en in je werk) kunnen opstellingen uitkomst bieden. Zeker ook wanneer je al van alles hebt geprobeerd, maar niets lijkt te helpen en je concludeert dat je ermee moet leren leven.
Opstellingen worden ook in organisaties gebruikt. Deze organisatieopstellingen kunnen onder andere terugkerende conflicten op de werkvloer inzichtelijk maken of waarom bepaalde ontwikkelingen steeds stagneren.
Wat is het resultaat van familieopstellingen?
Meedoen aan een opstelling levert je nieuwe en verhelderende inzichten op en een bevrijd gevoel. Misschien voel je die effecten niet meteen, maar na verloop van tijd zal het zeker merkbaar zijn. Opeens ontdek je dat je anders denkt, voelt en handelt dan voorheen in bepaalde situaties. En op de lange termijn neemt het effect van zo’n familieopstelling alleen maar verder toe.
In de opleiding Energetisch Therapeut worden familieopstellingen behandeld. Tijdens de opleiding relatiecoach komt de de invloed van het familiesysteem aan bod.
