Optimale prestaties bereiken is niet altijd gemakkelijk. Hoe functioneer je zo optimaal mogelijk in je werk? Hoe kun je in de sport jezelf steeds verbeteren? Hoe bereik je optimale prestaties in je studie? Daar is veel voor nodig. Motivatie, gedrevenheid en concentratie spelen bijvoorbeeld een belangrijke rol in het bereiken van de optimale prestatie. Het is niet eenvoudig, maar je kunt jezelf er wel in trainen.
Waarom we streven naar de optimale prestatie
Waarom willen mensen altijd de beste zijn? Waarom willen we winnen met spelletjes, het meest gewaardeerd worden door de baas of beroemd worden? Waarom streven we naar de optimale prestatie? Volgens psychologen hangt het allemaal samen met het verlangen om ‘erbij te horen’.
Heb je geen optimale prestatie in je voetbalteam of verpruts je je werk, dan word je eruit geknikkerd. Het streven naar de optimale prestatie om erbij te horen hebben we door evolutie meegekregen, zo denken psychologen en biologen. Want wie er als oermens niet bij wilde horen, wie niet door andere gewaardeerd wilde worden en geen constructieve bijdrage leverde aan de groep, lag erbuiten. En dat was gevaarlijk, levensgevaarlijk. Buiten de groep leven betekende immers kwetsbaarheid. Wie er niet naar streefde om bij de groep te horen en er buiten kwam te liggen, ging dood en plantte zich niet voort.
Zo werd juist de erfelijke aanleg van ‘erbij willen horen’ doorgegeven aan het nageslacht. Daarom willen wij erbij horen. Vrijwel iedereen, ook zij die zeggen dat ze er niet bij willen horen, wil gewaardeerd, geaccepteerd en opgenomen in de groep worden. Daar hebben we heel wat voor over. Zoals streven naar de optimale prestatie. Het nodige opzij zetten om gewaardeerd te worden voor de mensen om ons heen. Maar hoe?
Motivatie
Een eerste belangrijke stap op weg naar de optimale prestatie is een goede motivatie hebben. Een motivatie die je niet alleen helpt om te bedenken dat je die optimale prestatie wilt leveren, maar zo’n sterke motivatie dat die je ook helpt door te zetten als het moeilijk wordt. Intrinsieke motivatie, motivatie van binnenuit, helpt in zo’n geval het beste. Als jij die optimale prestatie wil neerzetten omdat je het gevoel hebt dat jij er gelukkig van wordt, motiveert dat meer dan als je het wilt doen omdat je buurman er geld voor krijgt. Toch kan extrinsieke motivatie, zoals een flink geldbedrag of promotie, zorgen voor genoeg motivatie om die optimale prestatie te bereiken.
Gemotiveerd en dan?
Alleen motivatie, ook al is die intrinsiek, is niet genoeg om de optimale prestatie te bereiken. Geloof in jezelf is ook een belangrijke factor. In het onderwijs gaat men er vanuit dat de succesinschatting van grote invloed is op de motivatie. Je moet dus wel streven naar haalbare optimale prestaties. Je kunt er wel naar streven om volgende week de 10 kilometer schaatsten te gaan winnen, maar dat is niet realistisch als je nooit op de schaatsen hebt gestaan. Je mag jezelf wel moeilijke doelen stellen, die je aanzetten tot hard werken, maar houd het wel realistisch, anders zal je snel afhaken.
Zelfvertrouwen is dus belangrijk. Wil je in je werk de optimaal prestatie halen, dan zal je er dus voor moeten zorgen dat je alle aspecten van je werk onder de knie hebt. Heb je dat niet, dan zal dat niet goed zijn voor je zelfvertrouwen en ga je slechter presteren. In zo’n geval is het raadzaam om extra cursussen te volgen om ook op dat gebied bekwamer te worden en je zelfvertrouwen te vergroten.
Stress
In het streven naar de optimale prestatie kun je ook te veel van jezelf vragen. Je krijgt dan last van stress en blokkeert juist. In plaats van beter te presteren leiden al je inspanningen juist tot minder grote prestaties. Een beetje adrenaline is goed om scherp te blijven, maar te veel en te lang stress zal je cognitief en lichamelijk gaan blokkeren. Zoals je bij teveel stress de controle over je ledematen verliest (trillen bijvoorbeeld) verlies je ook de controle over je cognitieve vermogen.
Tips
Om optimale prestaties te behalen kun je de volgende tips in je achterhoofd houden:
- Stel uitdagende maar realistische doelen.
- Vergroot je zelfvertrouwen door te oefenen en cursussen te volgen.
- Zorg voor focus en concentratie en vermijd stress.Behoud een positieve instelling (ik kan dit) om paniekstress te voorkomen.
- Als je in de stress schiet, richt je dan op een diepe ademhaling en probeer positief te blijven.
- Neem voldoende ontspanning, laat het streven naar de optimale prestatie ook af en toe los, anders brand je jezelf op.
Wil je meer weten over dit onderwerp? Misschien is de opleiding Levenscoach of Stress en Burn-out Coach wel iets voor jou.
