Voorkom dementie door je hersenen te trainen. Doordat mensen steeds ouder worden en we steeds meer lichamelijke ziekten kunnen genezen of verlichten, wordt dementie een steeds groter probleem. Veel ouderen zijn erg bang om hun geheugen te verliezen. Hoewel we niet precies weten hoe dementie ontstaat, weten we wel dat je het ontstaan van dementie kunt vertragen. Zo blijken een gezond hart en gezonde bloedvaten de kans op alzheimer, één van de vormen van dementie, te verkleinen (alzheimer.nl). Ook geheugentraining kan veel bijdragen aan het voorkomen van geheugenproblemen op latere leeftijd.
Hoewel men nog niet precies weet hoe dementie ontstaat, weten we wel dat eiwitten in de zenuwcellen hierbij betrokken zijn. Deze eiwitten vormen bij het ouder worden plaques. Meer plaques betekent meer dementieproblemen. In een onderzoek met proefdieren toonden wetenschappers aan dat dieren die met spelletjes hun geheugen moesten trainen, extra eiwitten in de hersenen aanmaken die het vormen van deze plaques voorkomen. Bovendien maakten ze meer zenuwcellen aan en meer verbindingen tussen zenuwcellen dan andere proefdieren.
In een groot onderzoek onder bijna 3000 gepensioneerden, de zogenaamde Advanced Cognitive Training for Independent and Vital Elderly (ACTIVE)-studie, bleek dat cognitieve training problemen in het dagelijks leven kunnen verminderen. Ouderen die cognitieve training kregen rapporteerden zelf vijf jaar later nog minder problemen met het uitvoeren van alledaagse taken. Het ging in dit onderzoek om geheugentraining, cognitieve training en informatieverwerkingstraining. Ook uit dit onderzoek blijkt dus dat het trainen van de hersenen een positief effect heeft op het cognitief functioneren.
Maar hoe doe je dat nu, je hersenen trainen? Er zijn allerlei websites waar je elke dag de nodige geheugenspelletjes en braintraining kan doen. Toch is dat niet per se nodig. Het gaat erom dat je je geheugen blijft trainen, bijvoorbeeld door dingen te leren. Wat je dan leert is minder van belang. Een uitdagende hobby zoeken, een nieuwe taal leren of een lijst met films en bijbehorende acteurs uit je hoofd leren, het kan allemaal. Je kunt ook gaan leren werken met een computer, leren programmeren, websites bouwen of met elektronica spelen. Of ga met anderen samen een spelletje doen. Alleen al sociale interacties stimuleren de hersenen, en een uitdagend spel zoals scrabble vormt ook goede mentale training. Ook redeneeruitdagingen, bijvoorbeeld door het voeren van discussies, stimuleren de hersenen.
Voor wie van schrijven houdt: het ophalen van gebeurtenissen uit het verleden stimuleert de hersenen ook, net als schrijven. Een autobiografie schrijven bijvoorbeeld kan daarmee ook een goede hersentraining zijn. Je hoeft het dus niet altijd in moeilijke dingen te zoeken. Het belangrijkste is dat je dingen gaat ondernemen, je hersenen aan het werk houdt en niet teveel alleen thuis zit.
Voor sommige mensen is het heel moeilijk om zomaar een nieuwe hobby op te pakken of een cursus te gaan doen. Er zijn ook allerlei apps die kunnen helpen bij het trainen van de hersenen. Als je op ‘mind training’ of ‘memory training’ zoekt vind je allerlei apps. Een deel daarvan is ook voor ouderen goed bruikbaar. Veel ouderen die het werken met computers moeilijk vinden, blijken een tablet snel te leren bestuderen. Als je voor je ouders dergeljke apps installeert en zorgen dat ze er vanuit hun startscherm snel heen kunnen, kun je ze op die manier stimuleren om hun hersenen te gaan trainen.
Ook als het ouder worden nog ver weg is, is het goed om je al bewust bezig te houden met het trainen van je geheugen. Hoe jonger je daarmee begint, hoe meer je de ouderdomsproblemen in je hersenen kunt vertragen. Het is voor je hersenen heel goed om altijd te blijven leren. Leren hoeft niet te stoppen na het afronden van een studie. Ook tijdens je werk kun je blijven bijleren, bijvoorbeeld door opleidingen of workshops naast je werk te volgen, voor je hobby je te verdiepen in moeilijke materie of door nieuwe vaardigheden te leren. Zo blijf je je hersenen ook steeds oefenen.