Sociale relaties helpen bij stress. Een vriendelijk woord in een zenuwslopende situatie, een luisterend oor na een lastige dag of een arm om je heen als het gewoon even niet meer gaat. Als mensen putten wij energie uit anderen en helpen zij ons om minder stress te voelen. Dat kan op heel veel verschillende manieren.
Sociale relaties helpen bij stress, vooral de relatie met je beste vriend of vriendin. Onderzoeker Ryan Adams en zijn collega’s ontdekten dat het stresshormoon cortisol significant lager is in kinderen tussen 10 en 12 jaar oud in aanwezigheid van hun beste vriend of vriendin.
Hij onderzocht dit door honderd kinderen in die leeftijdsgroep vijf keer per dag in een dagboek te laten schrijven, over een periode van vier schooldagen. Ze moesten hierin bijhouden wat voor gevoelens zij in de laatste twintig minuten hadden gevoeld en of er in die periode een ouder, broer, zus, klasgenoot, beste vriend(in), vreemdeling, leraar, vriendje, vriendinnetje of een ander persoon aanwezig was. De onderzoekers verzamelden ook monsters spuug van de kinderen, omdat daarin de gehaltes cortisol zijn te meten. Het bleek dat dat de kinderen die in de afgelopen twintig minuten iets naars mee hadden gemaakt waar hun beste vriend(in) bij was, veel minder cortisol aanmaakten dan de kinderen die er alleen voor stonden.
Hoewel er op jonge leeftijd dus niet zo veel verschil tussen mannen en vrouwen lijkt te zijn, bestaat er toch een beduidend verschil op volwassen leeftijd. Vrouwen gaan anders om met sociale relaties en stress dan mannen, aldus onderzoekers van de University of California, Los Angeles. Onderzoekers dachten lang dat iedereen zich graag terugtrekt bij stress, maar wetenschapper dr. Klein constateerde dat zij zich helemaal niet zo gedroeg als dat de onderzoeksresultaten zouden doen vermoeden.
Ze deed navraag bij haar vrouwelijke collega’s, die zichzelf ook niet weerspiegeld zagen in de data. Het bleek dat bijna alle studies zich richtten op mannen. Daarom startte dr. Klein haar eigen onderzoek naar stress bij vrouwen. Wat blijkt: wat toepasselijk is op mannen, geldt helemaal niet voor vrouwen. Dr. Klein baseert haar conclusies op haar onderzoek naar het hormoon oxytocine, ook wel het knuffelhormoon genoemd.
Dit hormoon staat bekend om zijn rol in het vormen van een band tussen moeder en kind, maar het heeft nog veel meer effecten. Zo heeft het te maken met sociale herkenning, liefdesrelaties, angst, moederlijk gedrag en nog veel meer. En nu blijkt dat vrouwen het hormoon ook aanmaken als ze gestrest raken. Dit zorgt ervoor dat zij meer geneigd zijn om voor anderen te gaan zorgen en connectie met anderen te zoeken. Dr. Klein noemt dit het ‘tend and befriend’ effect. De werking van het hormoon wordt versterkt door het vrouwelijke hormoon oestrogeen. Mannen hebben hier weinig van, dus bij hun wordt het effect van oxytocine niet versterkt. Bovendien breekt het mannenhormoon testosteron oxytocine af, wat tot gevolg heeft dat mannen zich juist onttrekken van sociale contacten als ze gestrest raken.
Een groot deel van onze stress komt van de werkvloer. De sfeer op werk is bepalend of dit grote gevolgen heeft voor de werknemers. Een studie uit het tijdschrift Health Psychology wees uit dat werknemers die zeggen dat ze geen vriendelijke werkomgeving hebben, wel 2,5 keer zoveel kans hebben om te overlijden binnen een periode van twintig jaar, dan werkers die wel een leuke, sociale werkplek hebben. Sociale relaties kunnen dus erg belangrijk zijn bij stress op de werkvloer.
Naast het werk, hebben vrienden ook een gezond effect. Verscheidene studies hebben uitgewezen dat vriendschap allerlei gezondheidsrisico’s verlaagt. Het verlaagt de bloeddruk, hartslag en cholesterol. Bovendien hebben mensen zonder vrienden een significant hoger risico om te overlijden. Een negen jaar durende studie liet bijvoorbeeld zien dat de mensen met de meeste vrienden zestig procent minder kans hadden om dood te gaan in die periode, dan de mensen met de minste vrienden.
Niet alleen hebben sociale relaties effect op levenslengte, ze laten ook hun sporen na op het gebied van levenskwaliteit. Een studie van de Harvard Medical School wees bijvoorbeeld uit dat vrouwen met meer vrienden minder kans hadden op fysieke problemen gedurende het ouder worden. Ook gaven ze vaker aan een vreugdevol leven te leiden in vergelijking met de vrouwen zonder veel vrienden. Het effect was zelfs zo groot, dat een gebrek aan vrienden en vergelijkbaar risico voor gezondheid heeft als roken.
Het moge duidelijk zijn: sociale relaties helpen bij stress. Nu kan dit artikel je aanzetten om meer vrienden te maken, maar allicht ben je nu zo gefascineerd door het onderwerp dat je graag door wilt leren.
Met de opleiding Stress en Burn-out Coach leer je hoe je anderen kan helpen omgaan met stress.