Ouderdom wordt vaak geassocieerd met verval en aftakeling, lichamelijk en geestelijk. Van rimpels krijgen, slechter zien en horen tot moeilijker lopen, (chronische) aandoeningen, stijgende zorgbehoefte en onbetaalbare ouderenzorg. Is ouder worden alleen maar kommer en kwel of kent een jaartje meer ook positieve kanten?
Het is een feit: we worden en masse ouder. Nederland telt nu al 1,3 miljoen 75-plussers en in 2030 zijn dat er 2,1 miljoen. Dat heeft een enorme impact op de ouderenzorg. Om die zorg te waarborgen voor nu en de toekomst sloot minister Hugo de Jong (VWS) vorig jaar maart met tientallen organisaties het Pact voor de Ouderenzorg.
Speerpunten in het ouderenpact zijn het doorbreken van eenzaamheid, goede zorg en ondersteuning thuis en in het verpleeghuis. Inmiddels telt het Pact meer dan 200 deelnemers als gemeenten, verzekeraars, zorgverleners en andere maatschappelijke partners.
Maar er is meer. In het regeerakkoord is ook een campagne voor de herwaardering van het ouder worden opgenomen. Want, ouderdom komt niet alleen met gebreken. Heel veel ouderen staan immers nog volop in het leven. Hebben nog dromen, zijn actief, betrokken en vervullen een waardevolle rol in de samenleving. Doen vrijwilligerswerk, zijn mantelzorger, vervullen allerlei functies binnen verenigingen, passen op kleinkinderen en willen hun kennis plus ervaringen doorgeven aan volgende generaties. Kortom, ouder worden kent ook heel veel positieve kanten en die verdienen eveneens waardering.
Zoals gezegd komt ouder worden dus niet alleen met meer rimpels, grijze haren en gebreken. Ouderdom kent ook heel veel voordelen. Wij zetten hieronder een aantal positieve kanten van ouder worden op een rij, namelijk:
Volgens een mega-onderzoek onder 340.000 Amerikaanse mannen en vrouwen tussen de 18 en 85 jaar ben je op latere leeftijd gelukkiger. Geluk vertoont een U-curve volgens het onderzoek dat de Amerikaanse hoogleraar psychologie Arthur Stone uitvoerde. Zo blijkt onder andere dat je op je 18e op en top gelukkig bent. Daarna neemt dat geluksgevoel af en bereikt een dieptepunt rond pakweg je 50e jaar. De jaren na je middelbare leeftijd gaat je geluksgevoel weer bergopwaarts. Volgens het onderzoek ben je tussen je 82e en 85e jaar zelfs weer net zo gelukkig als op je 18e levensjaar. Waarom je gelukkiger bent als oudere? Je bent dan emotioneel stabieler. Je wordt minder snel boos, hebt minder zorgen en maakt je minder snel druk om allerlei dingen.
Naarmate er een jaartje bijkomt, weet je steeds beter wat je wilt, wie je bent en waarvoor je staat in het leven. Dat voelt goed en daar focus je je op. Daar besteed je je tijd en energie aan. Je hoeft je niet meer te bewijzen, zoals in je jongere jaren. Van afstuderen, passende baan zoeken en partner vinden tot wel of geen huis kopen, kinderen ja of nee, enzovoort. Kortom, je weet waar je goed in bent en waar je interesses liggen. Dat geeft zelfvertrouwen en maakt je zelfverzekerder.
Ben je jong dan richt je je op je carrière en gezin. Echter, met het klimmen der jaren verandert je focus. Volgens de Duits-Amerikaanse psycholoog Erik Erikson kom je op een bepaald moment in een fase in je leven waarin je persoonlijke ambitie langzamerhand plaatsmaakt voor bijdragen aan de maatschappij en jij je kennis graag wilt overdragen aan een volgende generatie. Hij noemt dat ook wel de periode van generativity; het gevoel van zorgen over toekomstige generaties.
Denk je dat ouderdom ten koste gaat van je slimheid? Dat is niet waar. Je op ervaring gebaseerde intellect blijft zich ontwikkelen. Daardoor zijn ouderen volgens onderzoek beter in staat moeilijke problemen op te lossen dan jongeren. Dat het je als oudere wat meer tijd kost om à la minute het passende antwoord te vinden, komt doordat er veel meer in je geheugen ligt opgeslagen. In cognitieve testen waarbij het niet om snelheid gaat, halen ouderen zelfs betere resultaten dan jongeren.
Behalve de genoemde pluspunten, zijn er nog veel meer positieve kanten aan ouder worden. Denk aan de tijd hebben om datgene te ondernemen wat je fijn, belangrijk en leuk vindt. Van de tijd nemen voor je kleinkinderen tot cursussen volgens, reizen, lummelen of hobby’s beoefenen. Als de jaren verstrijken leer je jezelf ook beter kennen, ervaar je meer innerlijke rust en hebt meer waardering voor het leven. En ook: bekijk je zaken sneller van de positieve kant, word je milder en ziet de nuance. Je weet inmiddels dat het leven niet zwart-wit is maar bestaat uit heel veel tinten grijs. Kortom, ouder worden betekent niet dat het leven voorbij is. Er is nog heel veel moois om volop van te genieten.
Wil je ouderen graag helpen ontdekken gelukkig te worden? De positieve kanten van hun bestaan te zien? Bekijk dan eens de opleiding seniorencoach.