Uit mijn jeugd herinner ik me een aantal slagzinnen over melk, zoals: ‘melk goed voor elk’ en ‘melk de witte motor’.
Toen ik nog in de luiers lag begin jaren 70 was er een reclame op tv over Joris Driepinter die ons vertelde dat drie glazen melk per dag ons gezond en sterk maakten. Net zoals de meeste mensen ben ik met melk groot gebracht en eet en drink ik dagelijks melkproducten. Ik voel dan ook enige aarzeling om een artikel te schrijven over melk als de ‘witte motor’ van osteoporose. De discussie over het al dan niet gezond zijn van het drinken van melk is niet nieuw en, zoals het hoort in de wetenschap, kruisen de geleerden in het openbaar de degens met elkaar. Het aantal onderzoeksrapporten dat over en weer uit de la wordt getrokken om de standpunten te onderbouwen is indrukwekkend. Maar wat is nu waar en niet waar als het over melk en osteoporose gaat? Wellicht geeft een korte verkenning van de verschillende stromingen antwoord op mijn vraag.
Voorstanders van melk en melkproducten benadrukken dat melk een belangrijke schakel is in de strijd tegen osteoporose, ook wel botontkalking genoemd.
Deze producten zijn de voornaamste bron van calcium en dit mineraal is onmisbaar voor een stel sterke botten. Tegenstanders brengen daar tegenin dat zuivelproducten behalve calcium ook veel verzadigde vetzuren en dierlijke eiwitten bevatten. Deze stoffen bevorderen juist de uitscheiding van calcium door de nieren. Bovendien wijzen zij erop dat plantaardige voedingsmiddelen zoals groene koolsoorten, granen, amandelen en hazelnoten van nature calcium bevatten en een goed alternatief voor melk vormen. De voorstanders zwakken het belang van alternatieve calciumleveranciers op hun beurt weer af. Zij stellen namelijk dat deze voedingsmiddelen geen volledige vervanging voor melkproducten zijn, omdat het menselijk lichaam calcium uit plantaardige voedingsmiddelen minder goed opneemt dan uit melkproducten. Al met al, levert mijn korte verkenning helaas geen duidelijk antwoord op.
Gelukkig helpt de biologe Saertje Verkoeijen mij bij mijn zoektocht naar de waarheid.
In haar afstudeer-scriptie “Melk mag!” heeft zij namelijk een uitgebreide literatuurstudie gedaan naar de invloed van eiwit en calcium uit zuivel op osteoporose. Zij concludeert dat aan de resultaten van de bestudeerde onderzoeken naar de effecten van calcium op de botten geen eenduidige conclusie te koppelen is. Haar scriptie maakt duidelijk dat hoewel melk een goede calciumbron is, dit zeker niet de enige is. Zij stelt daarom voor de slogan “Melk moet!” te veranderen in “Melk mag!”. Als niet-wetenschapper spreekt mij haar benadering eerlijk gezegd wel aan. Ik volg daarbij een oude wijsheid die mij op de lagere school al met de paplepel is ingeven, namelijk dat “te” nooit goed is. Mijn afdronk luidt daarom: geniet van melk, maar drink er niet teveel van.
Klik hier voor meer informatie over de opleiding Gewichtsconsulent