Waar vieren we het? Wat eten we? Wat gaan we doen? Deze drie vragen over Kerst zetten de familieverhoudingen elk jaar weer op scherp. En in de meeste families begint het gedoe al in november. Ondanks dat Kerst als hét gezellige familiehoogtepunt van het jaar wordt gepresenteerd, is de werkelijkheid anders. Er schijnen zelfs meer mensen blij te zijn dat de feestdagen voorbij zijn dan mensen die zich erop verheugen.
Met al het leed dat dagelijks in het nieuws is, zou je blij moeten zijn dat je in december je kunt terugtrekken met je familie. Weg uit de boze buitenwereld, omringd met familie en lekker veel chocomelk onder handbereik. En dat ben je ook, heus. Totdat iemand zegt: 'We vieren kerst dit jaar bij ons, anders is de hond te lang alleen.' Hup, daar zit je weer. Op de kast! Herkenbaar?
Blij als kerst voorbij is …
In gezondNU stelde familiepsycholoog Dave Niks het onomwonden vast: “Er zijn meer mensen blij dat de feestdagen voorbij zijn dan mensen die zich erop verheugen.” Daarmee zet hij de boel direct in perspectief – zó leuk is die decembermaand nou ook weer niet!
Het zijn deze drie simpele vragen (Waar vieren we het? Wat eten we? Wat doen we die dag?) die in de beste families leiden tot ruzies en gedoe. Terwijl kerst juist in het teken zou moeten staan van vrede, liefde en dankbaarheid.
Waarom lukt het ons niet om vredig zo’n bijeenkomst te plannen? Het blijkt vooral te komen doordat we allemaal eigen ideeën hebben over hoe kerst ingevuld moet worden. In het gezin waar je opgroeit, krijg je een kerstritueel mee. Maar in je nieuwe relatie kom je erachter dat kerst ook anders kan. Die tegengestelde rituelen en verwachtingen, zijn een bron van spanning.
Hoe houd je december wél gezellig?
Hoe ingewikkelder gezinnen en families in elkaar zitten, hoe meer ‘verlanglijstjes’ er bij elkaar komen en hoe complexer de planning wordt. Kinderen van gescheiden stellen komen standaard kerstdagen te kort, vooral als hun ouders weer een nieuwe relatie hebben. Ook een sterfgeval, ziek familielid of echtscheiding kan de zaken op scherp stellen.
Onvrede ontstaat vaak in families waar personen hun wensen als ‘eis’ op tafel leggen. ‘Ik kom wel, maar alleen als we gaan fonduen.’ Of: ‘Ik ben erbij, maar ik doe niet mee aan de cadeautjes.’
Oftewel: Kerst is geven en nemen, ga niet aan je eigen wensen voorbij maar zoek naar een gulden middenweg.
Geschreven door José Leeuwenkamp, hoofdredacteur van het magazine gezondNU. Een maandelijks tijdschrift over voeding, psyche en gezondheid.
