De naam Artrose is in de geneeskunde de naam voor een aandoening aan het kraakbeen in gewrichten. Vaak wordt artrose ook wel gewrichtsslijtage genoemd. Artrose ontstaat wanneer er meer kraakbeen verloren gaat, dan er door het lichaam wordt aangemaakt. Bovendien neemt het vloeistofgehalte in de gewrichten af. Deze vloeistof, synovia, dient om het gewricht soepel te laten bewegen en om schokken op te kunnen vangen. Door de slijtage van het kraakbeen en de vermindering van de gewrichtsvloeistof, kunnen de botten over elkaar gaan schuren en dat kan erg veel pijn veroorzaken. Artroseklachten komen vooral voor aan handen, knieën, nek, schouders en heupen.
Klachten en symptomen van artrose
Artrose kenmerkt zich met pijnlijke klachten aan gewrichten tijdens beweging. Ook is vaak sprake van stijfheid en stramheid, met name na een rusttijd, zoals de nachtrust. In ernstiger gevallen kan zelfs sprake zijn van een krakend gevoel tijdens beweging. Bovendien kan langdurige artrose bewegingsbeperkingen en standsverandering veroorzaken. Soms kan vochtophoping plaatsvinden ten gevolge van een ontstekingsreactie. Bij artrose aan de handen ontstaan vaak verdikkingen aan de gewrichten, met name de knokkels.
Oorzaken van artrose
Er zijn diverse oorzaken van artrose:
• Erfelijkheid: artrose komt voor bij iedereen. De gradatie is afhankelijk van genetische factoren. Wanneer artrose veel voorkomt in de familie kan deze zich reeds op lagere leeftijd aandienen of het ontwikkelt zich in hogere snelheid
• Chronische overbelasting: of verkeerde belasting, zoals een verkeerde werkhouding of intensief sporten
• Overgewicht: overgewicht speelt een voorname rol bij artrose in knieën, heupen en enkels
• Ontstekingsreactie: ontstekingsreacties versnellen de afbraak van gewrichtskraakbeen
Behandeling van artrose
Er zijn diverse manieren van behandeling van artrose. Gehele genezing van artrose bestaat niet.
Conservatieve behandeling: verlichting van pijn en behouden van gewrichtsfunctie
Beweging: inactiviteit van de gewrichten resulteert alleen in meer stijfheid en pijn. Beweging is een zeer voornaam element in de pijnbestrijding van artrose. Belangrijk is daarbij is vermijding van explosieve bewegingen en piekinspanningen. Wandelen en fietsen zijn de beste vormen van bewegen, omdat deze de gewrichten wel in beweging houden, maar niet te veel belasten.
Beweging in combinatie met afvallen: overgewicht is een belangrijke oorzaak van artrose. Door het grote gewicht dat op met name de heup- knie- en enkelgewrichten rust, moet het kraakbeen in die gewrichten het erg ontgelden. Afvallen in combinatie met beweging brengt niet alleen verlichting in letterlijke zin; ook de pijn zal verlichten.
Geneesmiddelen: vaak begint men met pijnstillers, zoals paracetamol. Als paracetamol niet meer werkt kan worden overgegaan op ibuprofen of diclofenac. Glucosamine is sinds 2005 niet meer receptplichtig en kan bij vrijwel elke drogist worden gekocht. Glucosamine helpt bij de pijnbestrijding en gaat de afbraak van kraakbeen tegen.
Operatie: het laatste redmiddel is een operatie. Operatie geschiedt in de regel alleen wanneer er sprake is van totaal versleten gewrichten. Deze worden dan vervangen door een kunstgewricht. Dergelijke operaties worden doorgaans bijna alleen bij knieën en heupen uitgevoerd. De slaagkans van 99% is zeer groot en de kans op complicaties is zeer laag.
Artrose is een aandoening waar vrij weinig tegen te doen is. De behandeling bestaat voornamelijk uit pijnbestrijding en de therapieën zijn vooral gericht op het draaglijk houden van de klachten. Artroseklachten, mits niet in een vergevorderd stadium, zijn goed te behandelen met medicijnen. Slechts in uiterste gevallen wordt overgegaan tot een operatie en wordt het versleten gewricht vervangen door een kunstheup of –knie.
