Opvoeders vragen zich in toenemende mate af wat zij hun kinderen willen meegeven. Deze vraag is van belang voor het kind, de volwassenen in ontwikkeling en zeker ook voor de maatschappij en heeft dus ook een maatschappelijk en cultureel belang.
(uit: Perspectieven op mens en opvoeding, drs. W.A.J. Meijer)
Opvoeden, wat versta ik daaronder?
De woordenboek vertaling luidt: grootbrengen, vormen. In het woord opvoeden, zit het woord voeden, dat ‘voeding geven’ betekent. Er zijn verschillende synoniemen te vinden van het woord ‘voeden’ die alle te maken hebben met opvoeden, zoals stimuleren, koesteren, aanstoken, aanwakkeren, versterken.
Is opvoeden niet de ontplooiing sturen en begeleiden via gehoorzaamheid naar eigen verantwoordelijkheid? Wat is het doel, de situatie waarnaar men streeft, van opvoeden? En wat zijn opvoedingsvoorwaarden? Zijn de voorwaarden vooraf gestelde, beperkende bepalingen of zijn het scheppende voorwaarden gericht op het creëren van gunstiger omstandigheden en gericht op mogelijkheden?
Heeft opvoeden te maken met overdragen? Wat overdragen, aan wie, hoe, wanneer en ….waarom?
Bovenstaande vragen zetten aan tot nadenken over mijn dagelijkse rol als leerkracht en gewichtsconsulent en de voorbeeldfunctie die ik daarbij inneem. Een mooi voorbeeld daarvan staat in het boek Waar wijsheid woont geschreven door Raimon Panikar. Het vertelt het volgende:
“(…) kwam een vrouw Mahatma Ghandi opzoeken in Ahmadabad en ze vroeg hem: “Zou u alstublieft mijn kind willen zeggen dat ze niet zoveel moet snoepen? Ik heb haar al heel vaak gezegd dat het slecht voor haar gebit is. Gandhi bleef stil en zei geen woord. De vrouw vroeg waarom Gandhi haar vorige vraag niet beantwoordde. Ghandi zei: “Weet je, mijn kind, ik at toen zelf te veel snoep”. Mijn woorden zouden totaal geen effect gehad hebben!”.
Kortom: een opvoeder of dit nu een ouder, verzorger of leerkracht is, voedt op vooral door het voorbeeld dat hij geeft, door wie hij is. Het wijst mij als opvoeder erop dat het van belang is dat er een verbondenheid is tussen denken, spreken en doen.
De vertaalslag naar de dagelijkse praktijk, thuis en op school
De basisbehoeften van je lichaam zijn: water, voedsel, slaap/rust en aanraking. Voedsel geeft ons energie om onze spieren te laten bewegen en zorgt voor alle processen in ons lichaam. Gezond eten is de basis voor een gezonde leefwijze. Het creëren van die gezonde basis doen ouders in de eerste plaats thuis; de school kan door middel van kennisoverdracht en het vervullen van een voorbeeldfunctie ook bijdragen aan die basis.
(op)voeden ↔ gezond groeien
Wil je meer leren over bijvoorbeeld de opvoeding/ontwikkeling van kinderen of over voeding? Bekijk ons aanbod.
Geschreven door een oud-student van Sonnevelt.
