Vreemdgaan of overspel plegen is een onderwerp waar veel mensen niet graag over spreken, of ze vrezen het, of ze hebben iets te verbergen. Omdat vreemdgaan vrijwel synoniem wordt bevonden aan ontrouw, rust er een stigma op het onderwerp. Betrouwbare statistieken van vreemdgaan zijn er niet. Toch gebeurt het vaker dan we denken.
Wat is vreemdgaan?
Het begrip vreemdgaan verschilt van cultuur tot cultuur en van persoon tot persoon. In sommige culturen is vreemdgaan maatschappelijk geaccepteerd en bestaat het woord niet eens. Sommige mensen houden er een ‘vrije’ relatie op na en staan hun partner toe vrij seksueel verkeer met derden te hebben. Seksueel contact met iemand anders dan de partner wordt echter meestal bestempeld als vreemdgaan.
Cyberseks is moeilijk te definiëren, omdat er geen sprake is van direct seksueel contact. Door sommige mensen wordt het echter als vreemdgaan genoemd, omdat men toch bepaalde intimiteiten met een derde deelt.
Ook zoenen kan een vorm van vreemdgaan zijn, wanneer het een kus op de mond betreft. Een kus kan natuurlijk ook een vriendschapsuiting zijn. Knuffelen kan ook een uiting van vriendschap zijn, tenzij het er, net als bij zoenen, iets intiemer aan toegaat.
Statistieken
Vrij recent onderzoek van psycholoog Henk Noort leert ons dat 25% van de Nederlanders ooit is vreemdgegaan. Onderzoek van Durex spreekt zelfs van 31%. Aanverwante statistieken geven wel een indicatie van hoe vaak er wordt vreemdgegaan: 10% van de kinderen is buitenechtelijk verwekt. Ander onderzoek geeft aan dat de kans dat je tijdens een vaste relatie met overspel te maken krijgt tussen de 40 en 76% ligt. Overspel wordt tevens door 30 procent van de stellen genoemd als de voornaamste reden om de relatie te beëindigen.
Waarom gaan we vreemd?
Hoe komt het dat veel mensen het niet lukt om hun partner, waarvoor ze ooit onvoorwaardelijk hebben gekozen, niet trouw kunnen blijven? Mensen die vreemd gaan voeren vaak dezelfde motieven aan om hun gedrag te rechtvaardigen:
1.ze willen meer seks dan hun partner kan bieden
2.ze zijn op zoek naar spanning
3.ze willen weten of ze nog aantrekkelijk zijn
Veel psychologen denken dat mensen vreemdgaan vanuit de drang naar passie en genot. Mensen die vreemdgaan zijn op zoek naar een seksuele en emotionele ontmoeting met een vreemde, een onbekende. De sleur van hun vaste relatie maakt hen nieuwsgierig naar het vreemde en drijft ze tot een ontrouwe daad.
De biologie van vreemdgaan
Slechts drie procent van alle diersoorten is monogaam. De mens behoort daar niet bij, volgens veel psychologen. Darwin refereerde daar al aan, toen hij zei dat polygamie een belangrijke voorwaarde was voor het voortbestaan van de menselijke soort. Monogamie is dus geen biologische aangelegenheid, maar een maatschappelijk opgelegde norm.
Veel mensen kampen met cognitieve dissonantie: enerzijds beseffen ze dat ze zich moeten houden aan de maatschappelijke norm(trouw blijven aan hun partner), anderzijds geven ze toe aan hun biologische drang en geven ze gehoor aan hun hormonale uitspattingen.
Gevolgen van vreemdgaan
Wanneer een van de partners snoept van een ander walletje, zijn de gevolgen voor de relatie vaak al te voorspellen. Een derde van de relaties strandt dan ook door een overspelige partner. Bedrogen worden door je partner wordt als een van de ergste dingen gezien die je kunnen overkomen.
Vreemdgaan is een genetisch bepaalde oerdrang, die vanuit maatschappelijk oogpunt ten zeerste wordt afgekeurd. Toch zal vreemdgaan tot in de lengte van dagen blijven voortbestaan.
