Menig sporter heeft er wel eens last van: verkrampte spieren, zere plekken of een verrekte pees. Speciaal voor dit soort problemen is sportmassage uitgevonden. Een sportmassagetherapeut helpt sporters hun lichaam optimaal te laten presteren, te herstellen na een wedstrijd en goed te functioneren tijdens trainingen. De nadruk van sportmassage ligt op preventie van schade aan spieren en pezen. Je hoeft geen Olympische sporter te zijn om baat te hebben bij sportmassage. De methode kan ook heel goed zijn voor mensen met verwondingen, chronische pijn of verminderde bewegingsvrijheid.
Door middel van sportmassage worden de bloedsomloop en het lymfatisch systeem gestimuleerd. De techniek is gebaseerd op Zweedse massagemethoden, met een speciale aandacht voor sporters. Tijdens de sportmassagesessie zoekt de massagetherapeut pijnlijke plekken op en concentreert zich daarop. Sportmassage wordt toepast op vier punten in de routine van een atleet. Ten eerste ontvangt een sporter graag een massage voor een groot evenement. Dit is een korte sessie ongeveer voor een wedstrijd. De sportmassagetherapeut stimuleert de spier voor een evenwichtige distributie van zuurstof. Ook worden afvalstoffen die de werking van een spier kunnen belemmeren verwijderd. Hierdoor staan de spieren paraat om direct in actie te komen.
Na een wedstrijd kan een sportmassage ook heel goed van pas komen. Nu richt de sportmassagetherapeut zich op het tot rust brengen van het lichaam. De massage vindt plaats binnen twee uur na de wedstrijd. Gedurende de training richt de sportmassagetherapeut zich op herstellende massagetechnieken. Hierdoor kan de atleet harder doorwerken met minder kans op een letsel. Toch kan er onverhoopt wat misgaan. Dan zet de sportmassagetherapeut revalidatiemassagetechnieken in. Deze richten zich op het verlichten van pijn en het herstellen van de gezonde staat. Veel sporters hebben bijvoorbeeld last van een gebrek aan bloedtoevoer naar een bepaald gebied. Hierdoor kan de spier verkrampen. Als dit niet behandeld wordt, kan er weefselsterfte optreden.
De sportmassagetherapeut gebruikt een aantal basistechnieken tijdens zijn of haar behandelingen. Hij begint vaak met een glijdende aanraking, genaamd effleurage. Deze techniek wordt gebruikt als opwarmer. De massagetherapeut maakt cirkels met zijn handen, om zo afvalstoffen te verwijderen en de bloedsomloop te stimuleren. Na de effleuragetechnieken volgen de petrissagemethoden. Met knedende bewegingen wordt de spanning uit de spieren gewerkt. Net als de effleuragetechnieken, stimuleren petrissagetechnieken de bloedsomloop en de verwijdering van afvalstoffen. Ook zetten deze technieken het lichaam aan om hormonen uit te scheiden die pijn verlichten en het zenuwstelsel stimuleren. Petrissagetechnieken pakken de spier in de diepte aan, waardoor stijfheid in de spieren verlicht of zelfs geheel weggewerkt kan worden.
Om niet alleen de spieren, maar ook de pezen en gewrichtsbanden te stimuleren, gebruiken sportmassagetherapeuten wrijving. Hij legt zijn handen plat op het lichaam en beweegt ze heen en weer in een rechte lijn. Het begint langzaam en bouwt op in snelheid. Door deze beweging wordt de bloedsomloop in de pezen en gewrichtsbanden gestimuleerd. Naast de directe stimulering van spieren en pezen, moeten ze ook uitgerekt worden. Dit kan op zowel passieve als actieve wijze. Bij de eerste gebruikt de sportmassagetherapeut zachte druk om de spier net iets meer te strekken dan dat de patiënt alleen had gekund. Bij actieve strekking moet de patiënt zelf hard werken. De massagetherapeut houdt bijvoorbeeld de arm vast en vraagt de patiënt te trekken. Door de spieren te rekken, ontspannen ze en doen ze minder zeer. Op de langere termijn verbeteren strekbewegingen flexibiliteit, mobiliteit en bloed- en zuurstoftransport.
Sporters werken vaak door als ze pijn hebben, omdat ze dit zien als een normaal onderdeel van het bestaan als atleet. Echter, hierdoor kan blijvende schade ontstaan. Daarom is goede informatie vaak het eerste wapen van de sportmassagetherapeut. Door de atleet duidelijk te maken wat de gevolgen kunnen zijn van het letsel en wat het geneesproces inhoudt, kan al een groot deel van de chronische gevolgen voorkomen worden. Atleten gebruiken vaak overbelasting om zoveel mogelijk uit hun lichaam te halen. Ze gaan over hun grenzen heen om zo bij elke training net een beetje beter te zijn. Echter, tussen de trainingssessies moet het lichaam voldoende rust krijgen om te herstellen. Gebeurt dat niet, dan ontstaan er problemen.
Sportmassage wordt ingezet om deze problemen zoveel mogelijk te beperken. Het is ook niet ongewoon dat een sporter eens iets verrekt. Dat betekent dat er een scheurtje ontstaat in spier of pees. Dit soort letsel wordt veroorzaakt door een te snelle beweging of genegeerde pijn. Wrijvingsmassage wordt vaak gebruikt om littekens in de spieren soepeler te maken.
Sportmassage is een effectieve methode om atleten bij te staan tijdens het sporten. Niet alleen voor of na een wedstrijd, maar ook gestructureerde sportmassagebehandelingen kunnen de atleet helpen meer uit het lichaam te halen. Een bezoek aan de sportmassagetherapeut kan dus erg handig zijn als je graag wat fitter wil worden.
De opleiding Therapeut Integrale Lichaamsmassage gaat uitgebreid in op massagetechnieken, waaronder sportmassage.