Overgewicht bij kinderen komt steeds vaker voor. Wereldwijd, en dus ook in Nederland. Uit onderzoek blijkt dat tegenwoordig een op de zeven Nederlandse kinderen te zwaar is. Erg ongezond, want overgewicht kan leiden tot allerlei lichamelijke problemen. Bovendien voelen kinderen die te zwaar zijn zich vaker onzeker en eenzaam. Het is dus belangrijk om overgewicht bij kinderen te voorkomen. Hoe pak je dat aan?
Overgewicht of niet?
Allereerst is het belangrijk om te weten wanneer er sprake is van overgewicht. Bij volwassenen spreken we daarvan als het gewicht tenminste 20% boven het ideale gewicht ligt. Bij kinderen kun je echter beter kijken naar de groeicurve. Tijdens de groeifase verandert namelijk de hoeveelheid vetweefsel. Bovendien zijn meisjes gemiddeld iets zwaarder dan jongens die even lang zijn. Daarom is er voor kinderen een speciale Body Mass Index (BMI) vastgesteld. De BMI is een index voor het gewicht in verhouding tot de lichaamslengte. Voor kinderen is deze aangepast aan de leeftijd en het geslacht. De uitkomst laat zien of het kind een gezond gewicht heeft of niet.
Risico’s van overgewicht bij kinderen
Dat overgewicht ongezond is, weten we allemaal wel. Overgewicht vergroot het risico op artrose, diabetes, hart- en vaatziekten en gewrichtsproblemen. Ongeveer 80% van de kinderen met overgewicht heeft ook als volwassene problemen met het gewicht en daarmee dus kans op allerlei lichamelijke aandoeningen. Maar dat is niet het enige. Kinderen die te zwaar zijn, hebben meestal meer moeite met bewegen en sporten. Ze doen daardoor minder snel mee aan spelletjes met andere kinderen en vallen daardoor vaker buiten de boot. Bovendien kunnen ze zich schamen voor hun gewicht of ermee gepest worden.
Dat leidt weer tot onzekerheid, weinig zelfvertrouwen en soms zelfs een depressie. Redenen genoeg dus om overgewicht bij kinderen te voorkomen of te verminderen! Maar dan is het eerst wel van belang om te weten wat de oorzaak van overgewicht is.
Hoe ontstaat overgewicht bij kinderen?
Erfelijke aanleg kan een rol spelen bij overgewicht. Sommige mensen hebben namelijk meer vetcellen dan gemiddeld. Als de ouders kampen met overgewicht, of een van de ouders, is de kans echter ook groot dat het kind een bepaald ongezond eetgedrag aanleert. Het gedrag van de ouders is namelijk sterk van invloed op het gedrag van het kind. In de meeste gevallen is de oorzaak van overgewicht dan ook ongezond of te veel eten. Ook kinderen die van hun ouders snoep krijgen als troost of beloning kunnen te zwaar worden. Het kind raakt er namelijk aan gewend om bij bepaalde spanningen of gevoelens steeds te snoepen of te eten. Kinderen kunnen bovendien gaan eten uit onlust of verveling, als ze bijvoorbeeld niet de juiste aandacht krijgen. Daarnaast speelt beweging uiteraard een belangrijk rol. Kinderen die te zwaar zijn, bewegen vaak veel minder dan kinderen met een gezond gewicht.
Gezond eten en een gezond eetgedrag
Overgewicht verminderen of voorkomen begint bij gezond eten. Dat betekent: genoeg groenten, fruit en volkoren producten, en niet te veel extra’s als koek, snoep, zoute snacks, limonade en frisdrank met suiker. Het is niet aan te raden om op eigen houtje een kind met overgewicht te laten lijnen. Kinderen hebben namelijk alle voedingsstoffen nodig om goed te kunnen groeien. Win daarom altijd advies in, bijvoorbeeld bij een gewichtsconsulent. Voor een gezond gewicht bij kinderen is het overigens niet alleen belangrijk wát je geeft, maar ook hoe je ermee omgaat. Eet bijvoorbeeld op vaste tijden, sla nooit het ontbijt over, geef zelf het goede voorbeeld en gebruik eten niet om het kind te belonen of te troosten. Ook aandacht geven is erg belangrijk.
Veel bewegen, weinig tv-kijken
Naast gezond eten, moeten kinderen dagelijks minstens een uur actief bewegen om een gezond gewicht te behouden. Lopen, klauteren, fietsen, dansen: alles telt mee. Stimuleer kinderen daarom om veel te bewegen en buiten te spelen. Ga ook lekker samen naar het bos, het park of de kinderboerderij. Beperk de tijd dat het kind naar de televisie kijkt, computert en met een tablet speelt. Voor kinderen van vier tot twaalf jaar is maximaal twee uren per dag een goede richtlijn. Veel naar een beeldscherm kijken zorgt niet alleen voor minder beweging, maar gaat vaak ook samen met meer en vetrijker eten. Daar komt bij dat televisiereclame invloed heeft op wat en hoe kinderen eten. Maak hier dus duidelijke afspraken over. Want als kinderen al op jonge leeftijd een gezonde leefwijze aanleren, is de kans groter dat ze dit later ook volhouden en zich fit en gezond blijven voelen.
Meer leren over voeding voor kinderen? Kan dan eens bij de cursus Kind en (Op)voeding. Daarnaast bieden wij opleidingen speciaal gericht op Kinderen, Kindercoach en opleiding gericht op gezonde voeding; onder andere Gewichtsconsulent en Natuurvoedingsadviseur.
