Nederland is voorloper op het gebied van online therapie, maar de meeste patiënten worden nog steeds op kantoor behandeld. Wordt het niet eens tijd dat Nederlandse therapeuten deze nieuwe optie verkennen? Immers, onze levens spelen zich steeds meer online af. Psychologen kunnen online therapie gebruiken als uitbreiding op hun praktijk en soms zelfs als vervanging. Ze kunnen e-mailen, chatten en videoconferenties houden om in contact te komen met hun patiënten. Maar hoe vul je online therapiesessies in? En waar moet je op letten als patiënt?
Online therapie, een korte geschiedenis
Op zich is correspondentie op afstand met patiënten niet nieuw, zelfs Sigmund Freud schreef brieven naar zijn klanten. Al in 1982 verschenen de eerste vormen van echte online therapie, in de vorm van zelfhulp groepen, nog voordat commercieel internet gemakkelijk verkrijgbaar was. Tegenwoordig maken veel therapeuten gebruik van moderne communicatiemethodes en is er zelfs een vereniging in het leven geroepen die richtlijnen onderhoudt voor online therapie: de International Society for Mental Health Online.
Wanneer is online therapie nuttig?
Sommige psychologen zijn van mening dat online therapie nooit een bezoek aan de psycholoog kan vervangen. Lichaamstaal is immers een groot deel van hoe wij communiceren en dat valt vaak juist weg bij online communicatie. Echter, volgens onderzoekers G.S. Stofle en J. Suler hebben patiënten die al relatief goed functioneren er baat bij. Ze raden de methode echter af voor patiënten die er slechter aan toe zijn, bijvoorbeeld degenen die zelfmoord idealiseren of op dat moment een psychose hebben. Onderzoekers G. Cohen en B. Kerr kwamen tot de conclusie dat angststoornissen effectief via het internet behandeld kunnen worden. Er was weinig verschil tussen de resultaten bij de online patiënten en die van de patiënten die ze op kantoor zagen.
De voordelen van online therapie
Online therapie blijkt ook voordelen te hebben ten opzichte van therapie op kantoor, mits natuurlijk dezelfde standaarden van zorg worden gehanteerd. Patiënten kunnen 
vaker therapie krijgen en missen sessies. Ook beargumenteren voorstanders van online therapie dat patiënten meer op hun gemak zijn omdat ze zich in hun eigen, vertrouwde omgeving bevinden. Volgens de online therapeuten zijn ze hierdoor sneller eerlijk en kunnen de psychologen hen dus beter behandelen. In gebieden waar weinig psychologen zijn kan online therapie een uitkomst bieden. Zo kan iemand die ver weg van de bewoonde wereld woont toch zijn of haar problemen bespreken. Ook expats (mensen die verhuisd zijn naar een ander land) kunnen een therapeut vinden die hen help vanuit eenzelfde culturele perspectief. En ook leden van minderheden vinden vaak liever hulp online dan in hun eigen kleine gemeenschap. Daarbuiten hebben patiënten die normaal heel moeilijk de deur uit komen, bijvoorbeeld door een handicap, ook gemakkelijker toegang tot een therapeut.
Online therapie: waar moet je op letten?
Er zijn enkele dingen waar je goed op moet letten als je graag online therapie wilt beginnen. Ten eerste beveiliging. Omdat het hier om erg gevoelige informatie gaat, is dit een belangrijk punt. Skype bijvoorbeeld nooit met je therapeut over een publiek wifi-netwerk, want dat kan vrij makkelijk onderschept worden. Zorg ook dat alle software op je computer up-to-date is en scan regelmatig op virussen, zodat de kans dat er iets onderschept wordt op je computer minimaal is. Naast deze praktische handelingen, is het ook goed om na te gaan of de therapeut geregistreerd staat. Iedereen kan zich een psycholoog noemen in Nederland, dus heeft het Nederlands Instituut voor Psychologen (NIP) een register opgesteld. Hierin kan een psycholoog pas worden opgenomen als hij of zij een masterstudie psychologie aan de universiteit heeft afgerond en een jaar praktijkervaring heeft opgedaan. Als een online therapeut zichzelf psycholoog-NIP noemt, dan voldoet hij of zij aan deze eisen. Mocht je een therapeut uit een ander land willen, dan heeft dat land waarschijnlijk zijn eigen regels over accreditatie.
De toekomst van online therapie
Hoewel de online therapie in Nederland nog in de kinderschoenen staat, zijn er al grote bedrijven in andere landen die er hun boterham mee verdienen. Het Amerikaanse bedrijf eTherapi heeft bijvoorbeeld meer dan honderd therapeuten in dienst die via de eTherapi-website hun diensten verlenen. De website garandeerd dat de psychologen geaccrediteerd zijn op hun vakgebied. Maar het web kan niet alleen gebruikt worden als middel voor communicatie; therapeuten kunnen online informatie van hun patiënten gebruiken om een beter beeld te krijgen van de problematiek. Onlangs verschenen bijvoorbeeld studies die erg accuraat informatie over een persoon kunnen voorspellen, gebaseerd op hun Facebookprofiel. Hoewel dit op het moment voornamelijk wordt gezien als marketingtool, zou een psycholoog ook veel kunnen hebben aan een dergelijke profilering van een patiënt. Immers, een therapeut moet werken met wat een patiënt hem of haar vertelt tijdens de sessie. Met een profiel in handen, kan een psycholoog gerichter vragen stellen en misschien eerder het probleem oplossen. Zo zullen er in de toekomst nog meer toepassingen zijn voor internet op het gebied van online therapie.
Online therapie lijkt de toekomst te hebben. Om een goede Online Coach te worden is het zeker van belang goede coachingsvaardigheden op te doen, bijvoorbeeld in de opleiding Online Coach of opleiding Mental coach
