Het knuffelhormoon oxytocine wordt in schoolboeken gepresenteerd als het hormoon dat een belangrijke rol speelt bij het ontstaan van weeën voor een bevalling en het stimuleren van de melkproductie bij borstvoeding. Maar oxytocine wordt niet alleen aangemaakt bij zwangere of net bevallen vrouwen. Het knuffelhormoon wordt bij iedereen aangemaakt bij positief onderling contact, zoals massage, strelen, knuffelen en vrijen. Het is een stof die niet alleen werkt op de melkklieren en de baarmoeder, maar zorgt dat je knuffelen fijn vindt, dat je je geborgen voelt en dat je ook nog eens ontspant bij een liefdevolle aanraking. Het knuffelhormoon is één van de redenen dat massage zo’n ontspannend effect heeft, niet alleen op het lichaam, maar ook op de geest.
Knuffelhormoon of knuffelneurotransmitter?
Knuffelhormoon is eigenlijk de verkeerde naam voor oxytocine. Het werkt bij zwangere en net bevallen vrouwen inderdaad als een hormoon: een stof dat door een hormoonklier (hypothalamus en hypofyse) wordt afgegeven aan het bloed en zijn werking heeft op andere organen (baarmoeder en melkklieren in de borst).
Het knuffelhormoon blijkt namelijk in de hersenen te werken als een neurotransmitter; het zorgt dat de hersendelen die betrokken zijn bij positieve emoties en een goed gevoel gestimuleerd worden en remt bovendien allerlei mentale en lichamelijke problemen die ontstaan als gevolg van stress en het stresshormoon. Het knuffelhormoon is dus zowel hormoon als neurotransmitter, maar heeft zijn ‘knuffeleffecten’ vooral te danken aan zijn werking als neurotransmitter.
Knuffelhormoon bij baby’s
Eén van de redenen dat steeds meer moeders hun baby’s en kleine kinderen een massage geven, is vanwege het ‘knuffelmoment’. Niet voor niets, want tijdens zo’n massage wordt het knuffelhormoon aangemaakt. Dit knuffelhormoon blijkt heel belangrijk bij de binding tussen moeder en pasgeboren kind. Knuffelen met een kind is dan ook heel goed voor de emotionele ontwikkeling. Ook bij vaders blijkt het knuffelhormoon van groot belang voor de band met hun kind.
Bovendien is het knuffelhormoon bij baby’s goed voor hun hersenen en lichamelijke ontwikkeling; alle onbekende indrukken uit de wereld om hen heen kan een stressreactie opwekken. Een baby die stress ervaart, die urenlang ligt te huilen, blijkt hoge niveaus aan stresshormoon in de hersenen te hebben, met alle schadelijke gevolgen van dien. Lichaam-op-lichaam contact kan het knuffelhormoon opwekken, dat de gevolgen van het stresshormoon remt en ook de aanmaak van het stresshormoon remt. Massage bij baby’s is daarnaast goed voor de doorbloeding door organen en de huid.
Knuffelhormoon als sociaal hormoon
Ook voor volwassenen kan een regelmatige massage goed zijn, omdat het de aanmaak van het knuffelhormoon stimuleert. Dit is niet alleen goed omdat het je een lekker gevoel geeft en helpt te ontspannen, het kan ook helpen bij sociale problemen. Zo blijkt uit onderzoek dat het knuffelhormoon kan helpen tegen sociale angst. Mensen die een angststoornis proberen te overwinnen, blijken dat sneller te kunnen doen met behulp van oxytocine. Dit werkt echter alleen maar als ze proberen te herstellen in nabijheid en met hulp van anderen. Als ze alleen zijn, werkt het niet. Dat komt waarschijnlijk doordat het knuffelhormoon mensen dichterbij elkaar brengt, het is een sociaal hormoon.
Het knuffelhormoon is niet alleen maar actief op het moment dat er geknuffeld wordt of vlak erna. Uit een ander onderzoek blijkt dat mannen door oxytocine gemakkelijker af durven stappen op vrouwen die ze aantrekkelijk vinden. Oxytocine helpt mannen om hun natuurlijke angst te overwinnen en om dichterbij een vrouw te komen dan ze zonder oxytocine zouden durven.
Bovendien vergroot oxytocine het vertrouwen in de ander. Oxytocine speelt op die manier dus een belangrijke rol in het ontstaan van relaties. Als de vrouw de man vervolgens een kans geeft en het komt tot fysiek contact, neemt de hoeveelheid oxytocine in het lichaam toe en daarmee ontstaat sneller een hechte band tussen man en vrouw.
Om deze reden kan massage tussen geliefden heel goed zijn voor de onderlinge band. Het is daarom ook heel goed om, ook als een relatie stroef loopt, het fysieke contact niet achterwege te laten maar elkaar juist op te zoeken.
Wil jij als massagetherapeut aan de slag? Kijk dan eens bij de opleidingen Integrale Lichaamsmassage en Voetreflexzonetherapeut.
