Intuïtie, kan worden omschreven als een ‘ingeving’, een soortement van innerlijk weten. Iets weten zonder dat je hebt ook maar een seconde hebt beredeneerd. Het woord is afgeleid van het Latijnse woord Intuitio, intuitus, wat betekent ‘innerlijk zien’, ofwel inzicht.
Definities van intuïtie
Van intuïtie bestaan verschillende definities. Webster dictionary geeft de volgende:
1.de directe van waarheid, feiten e.d. onafhankelijk van enig redeneerproces
2. een feit of waarheid die op deze wijze is waargenomen
3. een scherp en snel inzicht
4. het vermogen of eigenschap van een dergelijke snelle perceptie of direct inzicht
In de filosofie wordt het begrip gedefinieerd als een aanduiding van pure, directe kennis die niet uit eerdere kennis kan worden afgeleid. Intuïtie speelt ook een belangrijke rol in de persoonlijkheidstheorie van Jung.
Aangeleerde intuitie
Intuïtie is voor een voornaam deel ingebed in de menselijke hersenstructuur, maar kan deels worden aangeleerd. Dit leerproces kan worden geïnterpreteerd als een vorm van automatische en onbewuste verwerking van informatie die is aangeleerd. Met name de experimentele psychologie heeft hiernaar veel onderzoek verricht. Complexe vaardigheden en alledaagse activiteiten zoals lezen, autorijden en fietsen, vragen in het begin een grote mate van inspanning en concentratie. Naarmate er meer sprake is van conditionering en de ervaring toeneemt, handelt de betrokken persoon sneller en intuïtiever, dus zonder er bij na te denken.
Klopt intuïtie altijd?
Intuïtie kan berusten op inzicht dat verkregen is door ervaringen. Daarmee heeftaangeleerde intuïtie een zeer nuttige functie in het sturen van ons gedrag in complexe situaties. Intuïtieve ingevingen leiden niet per definitie tot de juiste beslissingen. Met name ingevingen waarbij het gevoel overheerst, kunnen wel eens niet het beoogde resultaat opleveren.
Recente onderzoek naar intuïtie
De Nederlandse psycholoog en hoogleraar Ap Dijksterhuis doet al jaren onderzoek naar intuïtie en
de invloed van het onbewuste op het denken. Voor het nemen van moeilijke beslissingen, adviseert Dijksterhuis dan ook eerst ‘er een nachtje over te slapen’.
Daarnaast doet Dijksterhuis onderzoek naar de invloed van subliminale boodschappen op het onderbewuste en daarmee dus ook op de intuïtie, die daarmee geconditioneerd kan worden. Subliminale boodschappen zijn beelden of geluiden die heel kort waarneembaar zijn, slechts enkele milliseconden. Deze signalen worden niet opgenomen door het bewuste brein, maar wel door het onbewuste deel. Met deze signalen kan men het onbewuste brein beïnvloeden en daarmee de intuïtie.
Intuitie, daar kun je op bouwen
Intuïtie is een ontastbaar iets, diep ingebed in de hersenstructuur van de mens. De menselijke intuïtie kan een zeer waardevol instrument zijn bij het nemen van beslissingen. Toch kan men niet blind varen op het onderbewuste en is enige ratio is ook vereist wanneer men tot een goed besluit wil komen. Een goede balans tussen intuïtie en helder denken, vormt de sleutel tot het nemen van de juiste beslissingen.
