Een depressie wordt vaak gezien als een ziekte van het hoofd. Maar dat zou wel eens heel anders kunnen zijn, stelt een onderzoeker in het tijdschrift gezondNU. Uit onderzoek blijkt hoe sterk de link is tussen een depressie, je weerstand, hoge bloeddruk en zelfs cholesterol.
Ik ben een beetje depri, horen we vaak. Feitelijk een waardeloze uitspraak, want ‘een beetje depri’ bestaat niet. Een depressie is geen dipje en het komt niet bij beetjes. Het is een lange periode waarin neerslachtige gevoelens je wekenlang beheersen. Maar er zijn meer misvattingen. Want is de oorzaak van een depressie wel volledig te vinden in de hoek van ernstige tegenslag en traumatische ervaringen? Nee, blijkt uit onderzoek. Dr. Lianne Schmaal, onderzoeker bij de GGZ en het VUmc legt uit dat een depressie niet alleen uitgelokt wordt door psychische factoren. Bij een depressie zijn allerlei lichaamsprocessen anders, van je stofwisseling tot je afweersysteem.
De relatie tussen slaap en depressie is daarvan een mooi voorbeeld. Waar vroeger vooral gedacht werd dat slaapproblemen een gevolg zijn van de depressie, laten recentere wetenschappelijke studies ook zien dat slaapproblemen een depressie kunnen uitlokken. Zo is er ook een samenhang tussen het afweersysteem en depressie. Langdurige stress kan leiden tot een overactief immuunsysteem. Verhoogde activiteit van afweercellen in de hersenen versterkt de afvoer van bepaalde stofjes in de hersenen zoals dopamine, serotonine en noradrenaline. Deze stofjes zijn ook betrokken bij depressies. Ook kan (chronische) activatie van afweercellen schadelijk zijn voor de hersenen; ze kunnen leiden tot verminderde aanmaak van nieuwe hersencellen. Nieuw onderzoek zal uitwijzen in hoeverre lichamelijke processen de sleutels zijn naar een oplossing.
Een overactief immuunsysteem kan, net zoals een ontslag of overlijden, bijdragen aan een depressie. Dit gegeven toont dat depressie een ingewikkelde ziekte is. Geen ziekte die is terug te brengen naar één soort behandeling. En zeker geen ziekte die je kunt downgraden tot ‘een dipje’.
José Leeuwenkamp
José Leeuwenkamp is hoofdredacteur van het magazine gezondNU. Een maandelijks tijdschrift over voeding, psyche en gezondheid - www.gezondnu.nl