Je hebt lekkere trek in wat chips, maar die zak moet leeg..
Je eet bij het Wok-restaurant, maar voelt je daarna veel te vol en niet zo lekker..
Je neemt om 4 uur ‘s middags een Cup-a-Soup. Even een oppepper, maar als je thuiskomt heb je weinig energie en veel trek..
Zit er voor jou een bekende situatie bij?
Smaakversterkers: de harde waarheid
Dit artikel gaat over smaakversterkers. Smaakversterkers worden in grote hoeveelheden in hartig kant-en-klaar voedsel gebruikt. Echter niet zonder gevaren. Smaakversterkers foppen de smaakpapillen. De indruk wordt gewekt dat het voedsel beter van kwaliteit is dan het in werkelijkheid is. Zo kan je inferieure ingrediënten gebruiken en kan de productietijd worden verkort. Commercieel erg interessant dus.
Smaakversterkers zijn te herkennen aan de E-nummers E621 t/m E625 en de bekendste is natriumglutamaat (In het Engels MSG). Deze zijn dus vrij makkelijk te herkennen als je een etiket leest. Helaas is er nog een shockerende hoeveelheid aan schuilnamen. Een kleine greep: gehydrolyseerd eiwit, plantaardig eiwit hydrolysaat, caseïnaat, ve-tsin, eiwit-extract en soja-extract. Begint het je al te duizelen? Dan wordt helaas het nog wat erger.
Gistextract, het onbekende glutamaat
Nu de harde waarheid met de naam gistextract. Gistextract is ook een smaakversterker. Het heeft geen E-nummer, maar wordt gezien als voedingsmiddel. Daardoor kan het vrij worden gebruikt. Gistextract is een vorm van glutamaat. Het wordt gemaakt door gistcellen te kweken en vervolgens kapot te maken, waardoor er glutamaat vrijkomt. Gistextract wordt op grote schaal gebruikt, zelfs in EKO-producten die bij de biowinkel liggen! Tot 2015 bestonden er geen regels voor het gebruik van gistextract. Nu moet de gistextract die wordt gebruikt in biologische voeding zelf ook van biologische oorsprong zijn. Een kleine overwinning, maar het blijft helaas wel hetzelfde gistextract. Het feit dat gistextract ook glutamaat is brengt bij studenten altijd een schok teweeg tijdens de lessen van natuurvoedingsadviseur.
Vanuit de reguliere hoek (Voedingscentrum) wordt gistextract als volledig veilig beschreven, maar is dit wel zo?
Nog meer overgewicht
Glutamaat zet de alvleesklier aan tot het produceren van insuline zonder dat daar een reden voor is. Het effect daarvan is dat het bloedsuikergehalte daalt. De daling van het bloedsuikergehalte veroorzaakt een verhoogde eetlust (met name koolhydraten). Daardoor ga je dus meer eten. Ook maakt glutamaat dat je verzadigingsgevoel minder goed functioneert, waardoor je ook meer gaat eten. Proefdieren (ratten en muizen) worden bij bepaalde onderzoeken expres gevoerd met glutamaat om ze dik te krijgen. Het zorgt voor een extra opslag van vet in het lichaam. Uiteindelijk kan het structureel verstoren van de bloedsuikergehaltes leiden tot Diabetes type II.
Van hoofdpijn tot zenuwschade
De gevoeligheid voor glutamaten is individueel sterk verschillend. De klachten die het meest voorkomen zijn hoofdpijn, hartkloppingen, duizeligheid, slapeloosheid, diarree, hormonale disbalansen, gewrichtspijn en depressie. Glutamaten hebben een neurotoxische werking, wat betekent dat ze schadelijk zijn voor de zenuwen. Uiteindelijk kunnen ze hersenletsel, epilepsie, ADHD, autisme en zenuwuitval veroorzaken. De hersenen van baby’s en kinderen zijn extra gevoelig voor de gevolgen van glutamaat en het kan bij zwangerschap de placenta passeren.
Zelf koken is de sleutel
Als je zelf kookt gebruik je dan smaakversterkers? Mmm smaakversterkte rijst met smaakversterkte bietjes en sla en een stukje smaakversterkte zalm. Nee dus. De kunst is om zelf te koken. Zodra je pakjes, zakjes en kant-en-klaar producten laat staan en gaat voor verse en pure ingrediënten komt er geen smaakversterker in je eten. Het naar boven halen van aantrekkelijke smaken doe je door het gebruiken van verse ingrediënten, al dan niet gecombineerd met de complexe aroma’s, kruiden en specerijen.
Zelf koken zorgt ook voor een grotere inname van voedingsstoffen als vitaminen, mineralen, antioxidanten en vetzuren die de zenuwen beschermen tegen schade en daarmee ook beschermen tegen de gevolgen van glutamaten. Wat je keuken niet in komt: kant-en-klaar sausjes, jus, worst en vleeswaren, bouillonblokjes, kant-en-klaar maaltijden en soep, hartige snacks/zoutjes, hartige toastjes, chips (behalve de naturel) en Chinees eten (Ve-Tsin).
Samenvattend
Smaakversterkers zijn moeilijk te vermijden omdat ze zoveel in kant-en-kaar voeding voorkomen. Daarbij komt dat ze vele gedaanten hebben. De meest controversiële is gistextract. De nadelen voor de gezondheid zijn groot en smaakversterkers hebben een sterke link met overgewicht. Smaakversterkers hoeven je huis niet in te komen als je zelf vers en puur kookt, bewust inkopen doet en werkt met kruiden en specerijen.
Leer alles over de essentie van gezonde en volwaardige voeding de opleiding Natuurvoedingsadviseur.
