“Een ADHD kind is druk en vervelend en moet daarom Ritalin slikken.” Dat lijkt een algemene zienswijze te zijn van veel mensen. Een ander heersend idee is dat de diagnose ADHD veel te snel wordt gesteld: ieder kind dat ook maar enigszins anders ist moet maar direct aan de Ritalin. Een ADHD kind heeft echter veel meer problemen dan alleen hyperactiviteit. Of Ritalin daarvoor de beste oplossing is, is een vraag die moeilijk te beantwoorden is.
ADHD kind: afgeleid, hyperactief en impulsief
Een ADHD kind leidt aan een attention deficit hyperactivity disorder. Dat wil zeggen dat het kind niet goed in staat is de aandacht ergens bij te houden en dat het 
bovendien hyperactief is. Deze stoornis uit zich vooral in het gedrag van het ADHD kind. Het is snel afgeleid, druk en reageert heel impulsief en zonder nadenken. Maar dat een ADHD kind snel dingen kapot maakt of z’n eigen botten breekt komt niet alleen door de hyperactiviteit. Een ADHD kind is motorisch vaak heel onhandig. Ook op sociaal gebied gaat het vaak mis. Een kind met ADHD heeft de neiging snel door anderen heen te praten en zich in gesprekken en spelletjes op te dringen.
Zorgt Ritalin voor prikkelregulatie en selectie…
Lange tijd heeft men ADHD gezien als een stoornis in de hersenen waarbij er duidelijk twee problemen waren: de hersenstam heeft moeite met het selecteren van prikkels, waardoor er teveel prikkels in de grote hersenen aankomen. Bovendien hebben de grote hersenen moeite met het reguleren van de reacties op die prikkels. De remmingen die normaal in de voorhoofdskwab plaatsvinden, de plek waar alle gedrag wordt aangestuurd en gecoördineerd, lijken niet goed te werken.
Beide afwijkingen in de hersenen zouden kunnen ontstaan door een gebrek aan neurotransmitters zoals adrenaline en dopamine. Lange tijd heeft men dan ook verondersteld dat Ritalin ervoor zorgt dat er in de hersenstam en voorhoofdskwab meer neurotransmitters worden afgegeven, waardoor de selectie wel goed kan plaatsvinden en de remmingen wel werken. Een logische gedachte, aangezien een ADHD kind met Ritalin vaak veel rustiger is, minder impulsief en wel in staat zich te concentreren.
… of juist voor extra prikkels?
Een ander, al oud idee, is de laatste tijd aan het doordringen in de wereld van ADHD. Dit idee zegt dat een ADHD kind niet druk is omdat het teveel prikkels krijgt, maar juist omdat het veel te weinig prikkels krijgt. De hyperactiviteit is dan een zoektocht naar meer prikkels. Dat verklaart niet alleen het drukke gedrag van kinderen, maar ook het feit dat ze constant zijn afgeleiden voortdurend op zoek zijn naar prikkels. Deze theorie verklaart ook het feit dat een ADHD kind vaak op zoek is naar risicovolle uitdagingen, omdat die misschien wel voor prikkels zorgen.
De werking van Ritalin is ook met dit idee te verklaren: Ritalin stimuleert immers de afgifte van neurotransmitters, stoffen die worden afgegeven als er prikkels binnenkomen in de hersenen. Ritalin zorgt er dus voor dat een prikkel weer daadwerkelijk als prikkel wordt ervaren, waardoor een ADHD kind niet meer op zoek hoeft te gaan naar nieuwe prikkels.
De invloed op de persoonlijkheid
Maar wat Ritalin ook doet, veel ouders van een ADHD kind zijn het erover eens: het kind wordt beter handelbaar en zit zichzelf minder in de weg. Ook voor scholen is Ritalin een uitkomst, omdat kinderen minder aandacht vragen en beter mee kunnen in het gewone stramien.
Voor anderen is dat juist een probleem. Volwassen Ritalingebruikers geven vaak aan dat ze liever geen medicatie gebruiken voor hun ADHD. Zij hebben het gevoel dat hun persoonlijkheid door de Ritalin drastisch verandert. Ze zijn niet meer hun spontane ik. En dat is jammer, want ondanks de vele irritaties die ADHD voor de persoon zelf en zijn omgeving mee kan brengen, zijn er ook voordelen. Mensen met ADHD hebben bijvoorbeeld vaak een speciaal talent als het gaat om schakelen en multitasken. Ze kunnen van de hak op de tak springen en kunnen daardoor heel goed een spin in een groot web zijn. Hun onstuitbare energie kan hen perfecte coördinatoren maken. Ritalin remt echter ook dergeljke talenten.
Ook op de persoonlijkheid een ADHD kind kan Ritalin grote invloed hebben. Een ADHD kind dat Ritalin slikt kan veranderen van een levenslustig kind in een stil, teruggetrokken kind. Ook kan Ritalin een ADHD kind suf en afwezig maken.
Kortom, Ritalin is niet voor ieder kind de oplossing. Toch is het de moeite van het proberen waard, omdat dezelfde Ritalin bij een ander de uitkomst kan bieden. Het kind kan zich concentreren waardoor de prestaties op school toenemen en is veel beter handelbaar en minder een probleem voor zichzelf. De dosis moet natuurlijk wel goed zijn, zodat het kind niet te veel verandert en gewoon zichzelf kan blijven.
Hoe ga je als ouder om met een ADHD-kind? Hoe gaat de school daarmee om? In de opleiding Kindercoach komt ook adhd aan bod en krijg je antwoorden op dergelijke vragen. Je leert hoe je de schakel kunt zijn tussen kind, ouders, school en zorginstellingen.
