In 1943 publiceerde Abraham Maslow zijn hiërarchische ordening in de vorm van een piramide. De eerste twee lagen van de piramide zijn de ‘lagere fundamentele behoeften’. De bovenste drie lagen zijn groeibehoeften, die niet fundamenteel zijn. Maslow stelde dat ontbering van de fundamentele behoeften zal leiden tot een blokkering van de menselijke mogelijkheden en een vermindering van de ‘volle menselijkheid’. Het onderbewustzijn zal daarom te allen tijde streven naar vervulling. Het is niet mogelijk een niveau over te slaan.
In de basis van de piramide vallen onder ‘lichamelijke behoeften’ slaap, voedsel, drinken, secretie en seks. Bijvoorbeeld: als je honger hebt, is er weinig behoefte aan sociaal contact. Pas als de honger is gestild, ben je als individu in staat verder te gaan.
Genitale seks, die in de pubertijd begint, is een groeibehoefte die inhoudt dat men ook zonder voluit kan leven. De celibatair levende mensen zijn daarvan een goed voorbeeld, al lees ik nogal eens in de krant dat een enkeling het er verdraaid moeilijk mee heeft....Met ‘seks’ in de basis van de piramide, wordt met name aanraking/lichamelijk contact bedoeld. Als aanraking zo belangrijk is om gelukkig te kunnen zijn als mens, klinkt het plots niet vreemd meer dat menigeen in conflict met zichzelf raakt als aan deze behoefte niet wordt voldaan. Zoals gezegd zal het onderbewuste alles in het werk stellen om te ontvangen waar het om vraagt.
Oxytocine, ook wel bekend onder de naam ‘knuffelhormoon’, komt onder andere vrij bij aanraking. Een hoog oxytocinegehalte wordt geassocieerd met een gevoel van vertrouwen en verbondenheid. Bij baby's speelt oxytocine een belangrijke rol in de hersenontwikkeling; het helpt bij het associëren van sociale interactie met gevoelens van kalmte en plezier. Kinderen die in een vroege levensfase individuele aandacht ontberen, zoals in een weeshuis soms het geval is, kunnen symptomen ontwikkelen die sterk lijken op die van autisme door het tekort aan oxytocine.
Het belang van aanraking beseffend, zijn de klachten die mensen kunnen ontwikkelen bij het ontbreken ervan, navenant. Lichaam en geest zijn niet los van elkaar te zien. Als massagetherapeut komt men daarom in de praktijk mensen tegen die zeer goed geholpen zijn met een regelmatig terugkerende massage. Door iemand anders aangeraakt worden, voelt heel anders dan wanneer je jezelf streelt. Je kunt jezelf immers niet kietelen met het bijbehorende plezier. Soms is dat niet mogelijk om redenen van het gebrek aan partner(s) en dus uitwisseling. Iedere persoon die weinig sociale mogelijkheden heeft zou ik een regelmatig bezoek aan een vriendelijke massagetherapeut aanbevelen.
Kortom: de intimiteit van het lichamelijk contact en de aanraking kan altijd en zal een leven lang plaatsvinden. Deze behoefte begint bij de geboorte en is een leven lang noodzakelijk. Aanraking hoort daarmee terecht thuis in de basis van de Maslowpiramide.