Waarom aanraken gelukkig maakt
Aanraken van de huid maakt gelukkig door twee ‘geluksstoffen’, namelijk oxytocine en endorfine. Door aanraking van de huid maakt het lichaam oxytocine aan. Dit gelukshormoon is betrokken bij allerlei processen die met veiligheid en geborgenheid te maken hebben. Zo wordt oxytocine aangemaakt als een baby aan de borst van de moeder zuigt, waardoor de melkproductie sterker wordt. Maar niet alleen bij moeders wordt oxytocine gemaakt.
Elke liefdevolle aanraking van de huid zorgt voor aanmaak van oxytocine. En dat geeft een geluksgevoel, een gevoel van veiligheid en geborgenheid. Dat is de belangrijkste reden dat aanraken gelukkig maakt. Maar aanraken maakt daarnaast extra gelukkig doordat het geluksgevoel van oxytocine weer zorgt voor aanmaak van endorfine, zoals iedere fijne ervaring dat doet. Endorfine zorgt ervoor dat aanraken gelukkig maakt doordat nu ook in de hersenen allerlei processen gaan plaatsvinden die je geluksgevoel bevorderen.
Aanraken maakt gelukkig, dat bleek al in de jaren ’80 in een ziekenhuis in Amerika. Een deel van de kinderen in de couveuse deed het beter en was gezonder dan een ander deel. Blijkbaar kwam dan doordat één van de verpleegsters een deel van de kinderen regelmatig uit de couveuse haalde en met ze knuffelde. Dat was toen nog streng verboden, maar was achteraf goed voor de kinderen.
In recent wetenschappelijk onderzoek is op diverse manieren aangetoond dat aanraken echt gelukkig maakt. Ook blijkt dat kinderen die weinig knuffels krijgen, vaker pestgedrag vertonen en grote kans lopen om op latere leeftijd depressief te worden.
Andere effecten van aanraken
Aanraken maakt gelukkig doordat er geluksstoffen worden aangemaakt. Daarnaast maakt aanraken ook indirect gelukkig, doordat aanraking goed is voor de gezondheid. Oxytocine en endorfine remmen namelijk de aanmaak van stresshormonen zoals adrenaline en cortisol. Die stresshormonen onderdrukken onder meer het afweersysteem en zorgen voor een versnelde hartslag en hoge bloeddruk. Door de aanmaak van oxytocine en endorfine verdwijnt die hele stressreactie: de afweer komt beter op gang, de bloeddruk daalt en de hartslag daalt. Hierdoor is aanraken goed voor de gezondheid en geeft het een ontspannen gevoel.
Manieren van aanraken
Aanraken maakt gelukkig, dus moet je zoveel mogelijk zorgen dat anderen je aanraken, zou je denken. Zo eenvoudig ligt het echter niet. Een snelle kus op de wang als begroeting of een dwangmatige knuffel blijken niet goed te helpen. Anders zouden Zuid-Europeanen, die elkaar allemaal met een kus begroeten, veel gezonder en gelukkiger moeten zijn.
Volgens de Vlaamse lichaamstherapeut Maarten Ghysels (De Standaard, 11 januari 2012) geven vooral innige knuffels een geluksgevoel. Kinderen hebben daar veel baat bij, als ze tenminste geknuffeld worden door mensen die het voor hen doen. Ouders die hun kinderen af en toe knuffelen uit eigenbelang of om hun schuldgevoel dat ze de kinderen verwaarlozen te verkleinen, geven geen liefdevolle knuffels. Daar hebben kinderen niets aan.
Een knuffel uit liefde is dus bij uitstek een manier van aanraken die gelukkig maakt. Maar ook een massage kan daarin heel veel betekenen. Masseurs masseren immers wellicht niet uit liefde voor de persoon zelf, maar oefenen hun vak uit omdat ze met hun handen de ander willen helpen, ook liefdevol dus. Bovendien gaat het in dit geval om langdurige aanraking, wat het effect versterkt. Hoewel massage ook op andere manieren positieve effecten veroorzaakt, is het aanraken zelf al een belangrijke reden dat massage zo goed werkt.
Aanraken als oplossing voor alles?
Aanraken maakt gelukkig, is dat de oplossing voor iedereen die ongelukkig is? Dat is natuurlijk niet waar; iemand die altijd honger heeft, kan wel door knuffels de aanmaak van oxytocine stimuleren, maar zal toch om andere redenen, zoals honger, wellicht niet volledig gelukkig zijn. Dat veroorzaakt weer zoveel stress, dat die stressreactie het geluksgevoel wellicht overheerst.
Evolutiebioloog Mark Nelissen denkt dat aanraken gelukkig maakt, onder andere vanwege de sociale binding die het oplevert. Verlangen naar meer oxytocine maakt dat je anderen gaat opzoeken. Oxytocine blijft echter niet altijd, je zult dus steeds opnieuw moeten knuffelen. Een geluksgevoel is er dan ook niet constant, maar hoe vaker je oxytocine in je bloed hebt, hoe meer je het gevoel hebt dat je in totaal wel gelukkig bent. Zo blijf je steeds zoeken naar anderen om je heen, naar liefde, omdat aanraken van je geliefde je gelukkig maakt.
Binnen de holistische visie ziet Sonnevelt het lichaam als een van de belangrijkste instrumenten. In de opleiding Lichaamsgericht Coach leer je om de signalen van je lichaam beter te begrijpen en om werkelijk te voelen. Massagevormen en haptonomie komen ook aan bod.
