Is je kind hoogsensitief ofwel hooggevoelig? Dan reageert het sterk op prikkels uit de omgeving en heeft het moeite met het verwerken ervan. Variërend van harde geluiden, sterke geuren en kleuren tot moeite hebben met grote veranderingen, gevoelig zijn voor kriebelende kleding of het feilloos oppikken van spanningen die in de lucht hangen. Enkele belangrijke kenmerken van hooggevoeligheid en hoe kun je een hoogsensitief kind begeleiden in een wereld vol prikkels.
Zoals gezegd ervaren Hoog Sensitieve Kinderen (HSK) prikkels als heel sterk en moeilijk te negeren. En omdat ze gevoeliger zijn, denken ze langer na over dingen. Maar ook hebben ze meer tijd nodig om wat ze zien, horen, ruiken of voelen te verwerken.
De hooggevoeligheid is overigens geen ziekte of gedragsstoornis. Het wordt gezien als een karaktertrek waar ongeveer 1 op de 5 kinderen mee te maken heeft. De Amerikaanse psycholoog Elaine Aron beschreef het fenomeen hoogsensitiviteit als eerste eind vorige eeuw.
Vermoed je dat je kind hoogsensitief is? Er zijn diverse signalen die erop kunnen wijzen dat je kind hooggevoelig is. Zo kan het moeite hebben met verrassingen en veranderingen, last hebben van harde geluiden, snel schrikken en stemmingen en emoties aanvoelen. Nog meer kenmerken zijn:
- groot empathisch vermogen
- rijke innerlijke belevingswereld
- sterke opmerkingsgave
- stressgevoelig
- intuïtief
- perfectionistisch zijn
- diep nadenken en/of vaak diepzinnige vragen stellen
- oog voor detail
- voorkeur voor rustige en/of individualistische activiteiten
- sterke behoefte aan orde en structuur
Online zijn er ook verschillende testen beschikbaar die de Amerikaanse psycholoog Aaron heeft ontwikkeld om na te gaan of je kind hooggevoelig is of niet.
Reageert je kind heftig op prikkels? Je kind daarbij begeleiden kan dan een uitdaging zijn. Bijgaand een aantal tips om je kind te helpen:
1. Zorg voor rust, structuur en regelmaat. Voorkom eveneens onvoorspelbaarheid. Hooggevoelige kinderen houden niet van veranderingen en verrassingen.
2. Creëer een veilig plekje in huis. Een fijne, rustige ruimte waar je kind zich kan terugtrekken om te ontprikkelen na een drukke dag.
3. Blijf rustig en toon begrip als je kind overprikkeld raakt. Misschien lastig, maar onbegrip kan je kind een onveilig gevoel geven en ervoor zorgen dat het zich afsluit en in z’n eigen wereld terugtrekt.
4. Wees eerlijk en open over je eigen gevoelens en emoties. Dus ben je aangedaan over iets zeg dan niet dat er niks aan de hand is. Dat werkt verwarrend. Je hooggevoelige kind pikt immers feilloos emoties op.
5. Maak er een vast ritueel van om voor het slapen gaan de dag te bespreken. Informeer naar de fijne en ook minder leuke dingen die er zijn gebeurd. Zo help je je kind dingen te verwerken en kun je uitbarstingen door opgekropte emoties voorkomen.
6. Luister naar je eigen gevoel en handel daar ook naar. Laat je oor dus niet hangen naar goedbedoelde adviezen uit je directe omgeving. Bedenk dat elk kind anders is en zo z’n eigen aanpak nodig heeft.
Wil je je hooggevoelige kind op de juiste manier begeleiden en kun je daarbij wel wat extra hulp en ondersteuning gebruiken? Er zijn in het hele land kindercoaches die zich hebben gespecialiseerd in het begeleiden en coachen van hoogsensitieve kinderen en hun ouders. Deze kindercoaches reiken tools en handvatten aan om het leven met hooggevoeligheid leuker en makkelijker te maken zodat het zelfvertrouwen groeit en er meer rust komt.
Wil jij als coach hoogsensitieve kinderen en ouders/opvoeders leren begeleiden in de opvoeding en bij ontwikkelingsvraagstukken? Bekijk dan de opleiding Kindercoach HSP. Als kindercoach, gespecialiseerd in hooggevoeligheid, kun jij kinderen en tieners begeleiden in hun ontdekkingstocht naar het vinden van balans tussen de mooie kwaliteiten én valkuilen die HSP met zich mee brengt.